WHO 'thắt lưng buộc bụng' sau khi Mỹ rút lui

Theo bản ghi nhớ nội bộ ngày 10/3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bắt đầu xác định các hạng mục ưu tiên, giới hạn một năm đối với hợp đồng của nhân viên nhằm đảm bảo hoạt động sau khi Mỹ rút khỏi tổ chức này vào tháng 1. Bản ghi nhớ do Trợ lý Tổng giám đốc WHO, Raul Thomas ký.

"Hoạt động trong một môi trường cực kỳ biến động, ban lãnh đạo cấp cao của WHO đang nỗ lực điều hướng những thay đổi này bằng cách thực hiện quy trình ưu tiên hóa. WHO sẽ đảm bảo mọi nguồn lực hướng tới các ưu tiên cấp bách nhất, đồng thời duy trì khả năng tạo ra tác động lâu dài", bản ghi nhớ nêu rõ.

Cũng theo bản ghi nhớ, WHO đang nỗ lực để đảm bảo nguồn tài trợ bổ sung từ các quốc gia, nhà tài trợ tư nhân và các nhà hảo tâm, nhưng không cho biết liệu những nỗ lực này đã thành công hay chưa. Tổ chức chưa nhắc đến việc cắt giảm nhân sự, nhưng cho biết "do các thách thức đang đối mặt, một số quyết định khó khăn là không thể tránh khỏi".

Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập WHO sau Thế chiến thứ hai và là một trong những thành viên tích cực nhất của tổ chức. Nước này cũng nhà tài trợ lớn nhất của WHO, đóng góp khoảng 18% tổng kinh phí. Con số dao động từ 163 triệu USD đến 816 triệu USD trong những năm gần đây, theo Tổ chức Nghiên cứu Chính sách Y tế (KFF).

Mất nguồn ngân sách từ Mỹ có thể là rào cản đối với khả năng ứng phó nhanh chóng và hiệu quả của WHO đối với các đợt bùng phát bệnh truyền nhiễm và các trường hợp khẩn cấp khác trên toàn thế giới.

Phát biểu tại một cuộc họp báo trước khi Mỹ đưa ra quyết định rút khỏi WHO, người phát ngôn của tổ chức, bà Margaret Harris cho biết WHO đã trải qua một cuộc cải tổ để chuyển nguồn lực từ trụ sở tại Geneva sang các quốc gia nhận viện trợ.

"Đó là một quá trình chậm và chắc chắn, những khó khăn về kinh tế đang thúc đẩy quá trình đó diễn ra nhanh hơn", bà nói.

Các tài liệu của WHO cho thấy, 25% trong số hơn 9.400 nhân viên của tổ chức làm việc tại trụ sở ở Geneva, Thụy Sĩ, một trong những thành phố đắt đỏ nhất thế giới.

Quyết định rút khỏi WHO của ông Trump được đưa ra khoảng 8 giờ sau khi nhậm chức. Ông cho rằng WHO đã "ứng phó sai với Covid-19" và "không thông qua các cải cách cần thiết" để xử lý đại dịch này. Ông nhận định WHO yêu cầu Mỹ "trả những khoản chi phí quá cao một cách bất công", trong khi mức chi trả của Trung Quốc ít hơn. Sắc lệnh cũng nêu rằng WHO tiếp tục yêu cầu Mỹ thanh toán những khoản tiền quá lớn, không tương xứng với những khoản thanh toán của các quốc gia khác.