Vốn FDI tập trung vào những địa phương có hạ tầng tốt

Được đánh giá là điểm đến của dòng vốn FDI, tuy nhiên FDI đầu tư vào Việt Nam vẫn chỉ tập trung vào một số địa phương có hạ tầng kinh tế - xã hội thuận lợi.

FDI phân bổ không đồng đều

Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam thu hút được 42.272 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đăng ký đạt 505,4 tỷ USD đến từ 149 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam những năm gần đây có sự tăng trưởng tích cực, trung bình thu hút gần 40 tỷ USD/ mỗi năm.

Hiện dòng vốn FDI đã có mặt tại khắp các tỉnh, thành phố tại Việt Nam. Tuy nhiên, sự phân bổ này thiếu đồng đều, dòng vốn FDI vẫn chỉ tập trung vào một số tỉnh, thành phố lớn như: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Hải Phòng, Bắc Ninh… và một số địa phương có lợi thế về hạ tầng giao thông, hạ tầng kinh tế xã hội tốt.

Cụ thể, thành phố Hồ Chí Minh hiện đang dẫn đầu thu hút vốn ngoại với 13.727 dự án, có tổng vốn đầu tư gần 59 tỷ USD; tiếp đến là thủ đô Hà Nội với 7.589 dự án, có tổng vốn đầu tư trên 43 tỷ USD; Đồng Nai đứng thứ 3 khi thu hút được 2.012 dự án FDI, có tổng vốn đăng ký 38,35 tỷ USD; Bà Rịa – Vũng Tàu với 590 dự án có tổng vốn đăng ký 36,6 tỷ USD; Hải Phòng với 1.238 dự án, có tổng vốn đăng ký 32,7 tỷ USD; Bắc Ninh với 2.464 dự án, có tổng vốn đăng ký hơn 31 tỷ USD…

Như vậy, 7 địa phương này hiện đã thu hút được 27.620 dự án FDI với tổng vốn đăng ký đạt 240,65 tỷ USD, chiếm 65,338% tổng số dự án FDI vào Việt Nam và 47,6% tổng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam.

Trong khi đó, có một số địa phương tính đến thời điểm này chỉ thu hút được 1 dự án FDI như Điện Biên và Lai Châu với tổng vốn đăng ký rất nhỏ, lần lượt là 3 triệu USD và 1,5 triệu USD.

Chia sẻ với phóng viên về thực trạng này, đại diện tỉnh Điện Biên từng cho biết, địa phương rất muốn đẩy mạnh thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, nhưng điều này là vô cùng khó khăn. Trong đó, khoảng cách địa lý và giao thông không thuận lợi là trở ngại lớn nhất khiến các nhà đầu tư nước ngoài, thậm chí cả nhà đầu tư trong nước cũng không ‘'mặn mà'’ khi đầu tư về địa phương.

Đặc biệt, trong khi một số địa phương nỗ lực thu hút FDI không được, thì lại có những địa phương phải nói lời từ chối với những dự án FDI có quy mô nhỏ và chưa chú trọng đến công nghệ vì lý do quỹ đất để thu hút đầu tư không còn nhiều.

Hoàn thiện hạ tầng và thủ tục hành chính

Như vậy có thể thấy, dòng vốn FDI thời gian qua vẫn tập trung vào các tỉnh, thành phố có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư như cơ sở hạ tầng thuận lợi, nguồn nhân lực ổn định, nỗ lực cải cách hành chính và năng động trong công tác xúc tiến đầu tư.

Trong một lần trả lời phỏng vấn phóng viên Báo Công Thương, ông Lê Hữu Quang Huy - Ủy viên Ban Chấp hành Liên chi Hội Tài chính khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA), Phó Chủ tịch Hội đồng thành viên – Viện Nghiên cứu Đầu tư Quốc tế (ISC) cho rằng: Việc dòng vốn FDI chỉ tập trung vào các địa phương có lợi thế về cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội là điều rất bình thường, bởi bản chất của FDI vẫn là tạo ra lợi ích cho nhà đầu tư, không có lợi ích thì họ sẽ không vào.

“Các địa phương có hạ tầng kinh tế - xã hội phát triển dễ thu hút FDI hơn bởi đầu tư vào đó nhà đầu tư không phải mất thời gian tốn kém xây dựng, đào tạo nguồn nhân lực, không mất nhiều chi phí vận chuyển nguyên vật liệu. Trong khi đó, với các địa phương có hạ tầng kinh tế - xã hội kém phát triển sẽ phải mất thời gian, chi phí cho những vấn đề trên. Do đó, hoàn thiện hạ tầng là một giải pháp quan trọng, nếu các địa phương muốn thu hút được các dự án đầu tư"– ông Lê Hữu Quang Huy khẳng định.

Bên cạnh hoàn thiện cơ sở hạ tầng, đại diện Viện Nghiên cứu Đầu tư Quốc tế cũng cho rằng, để hấp dẫn doanh nghiệp FDI, các địa phương cũng cần có cách tiếp cận hiệu quả hơn trong công tác xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Ông Hà Gia Kế - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp Doanh nghiệp tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) cho biết: Thực tế, tiền thuê đất tại một số tỉnh, thành tại Việt Nam hiện nay rất cao, nên nhà đầu tư cũng muốn dịch chuyển đến những địa bàn có giá thuê đất rẻ hơn. Tuy nhiên, để thu hút đầu tư vào các tỉnh này, Việt Nam cần tập trung hoàn thiện đồng đều cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội tại các địa phương.

Trong khi đó, theo PGS, TSKH Nguyễn Mại, sự thành công trong thu hút FDI của các địa phương luôn tỷ lệ thuận với sự nỗ lực, năng động trong cải cách thủ tục hành chính, hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Theo đó, để hấp dẫn dòng vốn FDI, bên cạnh hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông, hạ tầng điện, nước, các địa phương cần chú trọng đến cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư triển khai dự án.