Viên rau củ, kẹo rau là gì, có thay thế được rau xanh không?

Nhiều người không thích ăn rau tìm đến viên rau củ, kẹo rau như một giải pháp để bổ sung chất xơ. Thế nhưng liệu thực phẩm chức năng này có thật sự có tác dụng như lời quảng cáo.

Thay vì ăn rau thì lại ăn kẹo, "uống" viên rau?

Gần đây trên mạng xã hội xuất hiện nhiều người bán viên uống, viên kẹo bổ sung chất xơ cho mọi lứa tuổi, dưới dạng thực phẩm chức năng. Viên uống này có nhiều loại khác nhau, có thể là hàng nhập khẩu hoặc xách tay.

Viên uống rau củ hay kẹo rau thuộc nhóm những sản phẩm thực phẩm bổ sung với quảng cáo rằng thành phần dinh dưỡng được chiết xuất từ các loại rau, củ, quả và một số thành phần khác (tùy theo từng hãng sản xuất).

Để "nổ" về công dụng của sản phẩm này, nhiều nơi còn quảng cáo đây là viên uống được rất nhiều người Nhật sử dụng, vì họ luôn bận rộn nên đây là giải pháp vừa tiện lợi, an toàn để bổ sung chất xơ.

Được biết giá cả các sản phẩm này không hề rẻ, dao động khoảng hơn 100.000 đồng đến vài trăm nghìn/sản phẩm tùy loại khác nhau. Nếu tính bình quân, mỗi viên uống này có giá bằng một mớ rau bán ngoài chợ.

Hay mới đây, nhiều người nổi tiếng cũng quảng cáo rầm rộ một thương hiệu kẹo rau. Những quảng cáo đã công bố hàm lượng dinh dưỡng, bao gồm hàm lượng chất xơ, sau khoảng thời gian bị khách hàng tố mập mờ, nghi ngờ.

Nhiều phụ huynh thừa nhận con mình rất khó ăn rau, đặc biệt là các loại có màu xanh đậm như rau cải, rau bina, bông cải xanh… Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ có xu hướng từ chối màu xanh vì bản năng sinh tồn từ xa xưa, khi màu này thường gắn với vị đắng của thực vật hoang dã.

Tuy nhiên theo bác sĩ Ngô Thị Xuân Bích (khoa dinh dưỡng - tiết chế, Bệnh viện Phụ sản - Nhi Đà Nẵng), không gì có thể thay thế rau tươi trong khẩu phần ăn của trẻ. Phụ huynh cần kiên trì tập cho trẻ ăn rau từ giai đoạn ăn dặm, giúp trẻ quen với hương vị và kết cấu thực phẩm. Nếu trẻ không thích rau xanh có thể thay thế bằng các loại rau củ có màu sắc khác như rau dền đỏ, bí đỏ, cà rốt, hoặc nhóm củ quả, trái cây tươi.

Bác sĩ Bích khẳng định đây là quan niệm sai lầm. "Kẹo rau củ không thể thay thế rau tươi. Chất xơ và vitamin trong rau giúp tiêu hóa tốt hơn, hỗ trợ nhu động ruột. Nếu trẻ quen với kẹo rau mà không ăn rau tươi, cha mẹ sẽ gặp khó khăn trong việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng cho con", bác sĩ Bích nói.

Có thật sự thay thế được rau xanh?

Cùng quan điểm, ThS Trần Thị Thanh - phụ trách khoa dinh dưỡng tiết chế, Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng - cũng khuyến cáo không cần thiết sử dụng viên rau củ nếu chế độ ăn đã đủ chất.

"Chúng tôi không khuyến cáo sử dụng các loại viên nén, mà luôn ưu tiên rau xanh và trái cây tươi. Ngoài cung cấp vitamin và khoáng chất, rau xanh - trái cây còn chứa lượng lớn chất xơ, giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột.

Khi hệ vi sinh đường ruột phát triển tốt, trẻ sẽ có hệ miễn dịch khỏe mạnh. Trong khi đó, các viên kẹo nhai hay thực phẩm bổ sung dạng viên lại không đủ thành phần chất xơ quan trọng này", bác sĩ Thanh cho hay.

Bác sĩ Thanh cũng lưu ý một người bình thường cần khoảng 25-30g chất xơ mỗi ngày, trong khi các loại viên rau củ muốn đủ chất xơ phải ăn rất nhiều viên, mà thực tế nếu chế độ ăn đã đầy đủ thì không cần bổ sung thêm.

Bà Nguyễn Thị Lâm - nguyên phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia - cho rằng chất xơ tự nhiên từ nguồn rau, củ, quả có vai trò rất quan trọng với sức khỏe, không gì có thể thay thế được. Chất xơ giúp phòng ngừa những chứng bệnh mạn tính như: bệnh tim mạch, thừa cân béo phì, đái tháo đường, táo bón, ung thư...

Thức ăn có nhiều chất xơ làm ta chóng no, giảm sự thèm ăn các món khác. Chất xơ trong thực phẩm thúc đẩy quá trình tiêu hóa, giúp tống chất thải ra khỏi cơ thể mau chóng hơn và do đó giảm sự tồn tại của các chất độc trong cơ thể.

Các chuyên gia dinh dưỡng ví chất xơ như chiếc chổi giúp làm sạch đường tiêu hóa. Các món ăn giàu chất xơ còn chứa nhiều loại chống oxy hóa rất tốt cho cơ thể.

Bên cạnh đó, rau quả còn cung cấp các loại vitamin khác như vitamin C, K, folat, beta-carotene và các flavonoids…

Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng đưa ra khuyến nghị mức tiêu thụ rau quả cho người Việt là 480 - 560g/ngày (tương đương 6-7 đơn vị rau quả, mỗi đơn vị là 80g), trong đó tiêu thụ rau là từ 240 - 320g/ngày và tiêu thụ quả chín là 240g/ngày.