Thị trường vaccine ngừa COVID-19 có thể tiếp tục phát triển mạnh

Thống kê cho thấy Pfizer cùng với đối tác BioNTech của Đức, và Moderna đã thu được tổng cộng hơn 60 tỷ USD từ việc bán vaccine ngừa COVID-19 chỉ trong năm 2021 và 2022.

Các nhà phân tích và đầu tư trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe dự đoán các hãng dược phẩm Pfizer, BioNTech và Moderna Inc có thể thu về hàng tỷ USD từ các mũi tiêm vaccine ngừa COVID-19 tăng cường trong những năm tới, và thị trường vaccine ngừa COVID-19 có thể sánh ngang với thị trường vaccine cúm với doanh thu 6 tỷ USD hàng năm.

Trong bối cảnh biến thể Delta của virus SARS-CoV-2 có tốc độ lây lan nhanh đang hoành hành, hiện danh sách các chính phủ quyết định tiêm mũi vaccine tăng cường cho người cao tuổi hay những người có hệ miễn dịch yếu đang ngày một dài ra, trong đó có Chile, Đức và Israel.

Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) ngày 12/8 cũng cho phép tiêm một mũi vaccine tăng cường từ Pfizer và Moderna cho những người bị suy giảm miễn dịch.

Thống kê cho thấy, Pfizer cùng với đối tác BioNTech của Đức, và Moderna đã thu được tổng cộng hơn 60 tỷ USD từ việc bán vaccine ngừa COVID-19 chỉ trong năm 2021 và 2022.

Giới phân tích dự báo doanh thu trong năm 2023 của Pfizer/BioNTech sẽ đạt hơn 6,6 tỷ USD và của Moderna đạt 7,6 tỷ USD, chủ yếu nhờ doanh thu bán vaccine liều tăng cường.

Như vậy, thị trường vaccine COVID-19 hàng năm sẽ ở mức khoảng 5 tỷ USD trở lên, và sẽ có thêm nhiều công ty dược phẩm tham gia cạnh tranh trên thị trường này.

Các nhà sản xuất vaccine cho rằng có bằng chứng cho thấy mức độ kháng thể suy yếu ở những người được tiêm vaccine sau sáu tháng, cũng như tỷ lệ nhiễm bệnh sẽ gia tăng ở những nước bị biến thể Delta tấn công. Điều này hỗ trợ cho lập luận cần tiêm liều vaccine ngừa COVID-19 tăng cường.

Tuy nhiên, một số nhà khoa học đã đặt nghi vấn về việc liệu có đủ bằng chứng để chứng minh tiêm mũi bổ sung là cần thiết, nhất là đối với những người trẻ tuổi và khỏe mạnh.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đề nghị chính phủ nhiều nước hoãn triển khai việc tiêm mũi tăng cường cho đến khi thế giới có nhiều người hơn được tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 đầu tiên.

Theo giới phân tích, nếu việc tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 bổ sung là cần thiết đối với công chúng, thị trường vaccine ngừa COVID-19 sẽ tương tự với vacicne cúm. Mỗi năm các nhà sản xuất vaccine cung cấp cho thị trường hơn 600 triệu liều vaccine phòng cúm.

Hiện có bốn “kỳ phùng địch thủ” sản xuất vaccine cúm tại Mỹ, vốn là thị trường tạo ra nhiều lợi nhuận nhất và chiếm khoảng 50% doanh thu toàn cầu.

Chuyên gia phân tích Steve Chesney thuộc công ty tư vấn đầu tư Atlantic Equities, cho biết tỷ lệ tiêm vaccine phòng cúm ở các nước phát triển hiện ở mức khoảng 50% dân số, và việc tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 tăng cường có thể sẽ diễn ra theo mô hình tương tự với vaccine phòng cúm nếu kế hoạch này được phê chuẩn rộng rãi.

Theo dữ liệu của Chính phủ Mỹ, hiện một liều vaccine phòng cúm có giá dao động từ 18-25 USD và sự cạnh tranh khiến giá vaccine cúm tăng một cách có kiểm soát. Trong năm 2021, các nhà sản xuất vaccine cúm tăng giá từ 4-5%.

Tuy nhiên, Pfizer và Moderna đều có quyền định giá lớn hơn đối với liều tăng cường, cho đến khi xuất hiện thêm các đối thủ khác.

Ban đầu, Pfizer ấn định giá bán 19,5 USD/liều vaccine tại Mỹ và 19,5 euro (22,9 USD)/liều tại Liên minh châu Âu (EU), nhưng trong các thỏa thuận sau cung cấp vaccine đó, hãng này đã nâng các mức giá này lần lượt thêm 24% và 25%.

Hiện AstraZeneca và Johnson & Johnson đều đang thu thập thêm dữ liệu về mũi tiêm bổ sung.

Nhà phân tích Damien Conover của công ty dịch vụ tài chính Morningstar của Mỹ cho rằng hiện có nhiều công ty còn chưa gia nhập thị trường vaccine COVID-19, và trong một năm tới, tất cả các nhà sản xuất vaccine COVID-19 hiện tại đều sẽ có chiến lược cho mũi vaccine tăng cường.

Trong khi đó, vẫn còn quá nhiều điều chưa chắc chắn về cách thức triển khai tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 tăng cường tại Mỹ, trong đó có khả năng người dân sẽ được tiêm mũi vaccine tăng cường bằng loại vaccine khác so với mũi trước.

Viện dị ứng và các bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ cũng đang thử nghiệm việc tiêm kết hợp vaccine và những nước đã triển khai tiêm vaccine kết hợp vẫn chưa gặp vấn đề gì với chiến lược tiêm này.

Đà tăng giá vaccine ngừa COVID-19 có thể được hạn chế nếu Chính phủ Mỹ tiếp tục trả tiền cho phần lớn hay toàn bộ vaccine được đăng ký ở nước này.

Trong trường hợp đó, Washington sẽ có thể đàm phán giá trực tiếp với các nhà sản xuất vaccine, cũng như tận dụng sức mua của mình để khống chế việc tăng giá./.