Thẩm quyền tra soát, xử lý việc chuyển tiền nhầm tài khoản

Ngày 20/11/2022, do sơ suất ông Nguyễn Hải Quân (Nghệ An) đã chuyển tiền nhầm 30 triệu đồng vào tài khoản một ngân hàng khác. Ngay sau đó, ông đã gửi yêu cầu tra soát tới ngân hàng ông có tài khoản.

Tuy nhiên, qua hơn 4 tháng, ông Quân không nhận được kết quả trả lời từ phía ngân hàng nơi ông có tài khoản và ngân hàng có tài khoản ông chuyển nhầm. Sự việc này, ông cũng đã có đơn trình báo gửi cơ quan công an.

Để bảo đảm quyền lợi chính đáng cũng như quyền được pháp luật bảo vệ về tài sản của công dân, ông Quân đề nghị cơ quan chức năng xem xét, hướng dẫn giúp ông sớm lấy lại được số tiền do đã chuyển nhầm người thụ hưởng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Quy định pháp luật về trách nhiệm hoàn trả lại số tiền do nhầm lẫn, sai sót chuyển vào tài khoản:

- Khoản 1 Điều 579  Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại Điều 236 của Bộ luật này.

- Khoản 3 Điều 10 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 quy định tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm từ chối việc điều tra, phong tỏa, cầm giữ, trích chuyển tiền gửi của khách hàng, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc được sự chấp thuận của khách hàng.

- Điểm d Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 23/2014/TT-NHNN (đã được sửa đổi, bổ sung) quy định chủ tài khoản có nghĩa vụ hoàn trả hoặc phối hợp với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán hoàn trả các khoản tiền do sai sót, nhầm lẫn đã ghi có vào tài khoản thanh toán của mình.

Căn cứ theo các quy định nêu trên, chủ tài khoản có nghĩa vụ hoàn trả số tiền được chuyển vào tài khoản của mình do sai sót, nhầm lẫn. Tuy nhiên, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chỉ được trích chuyển tiền gửi của khách hàng trong trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc được sự chấp thuận của khách hàng.

Trách nhiệm trả lời tra soát, khiếu nại của khách hàng

Tại Thông tư số 23/2014/TT-NHNN (đã được sửa đổi, bổ sung) quy định: Ngân hàng có nghĩa vụ xây dựng quy trình nội bộ về mở, sử dụng tài khoản thanh toán; hướng dẫn, thông báo công khai để khách hàng biết và giải đáp, xử lý kịp thời các thắc mắc, khiếu nại trong quá trình mở và sử dụng tài khoản thanh toán (Điểm i Khoản 2 Điều 6) và tại Điều 15a Thông tư số 23/2014/TT-NHNN đã có quy định cụ thể về việc xử lý tra soát, khiếu nại trong sử dụng tài khoản thanh toán.

Liên quan đến kiến nghị của ông Nguyễn Hải Quân, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản đề nghị ngân hàng nơi ông Quân có tài khoản rà soát, kiểm tra và xử lý kiến nghị của công dân theo đúng quy định của pháp luật và báo cáo kết quả về Ngân hàng Nhà nước.