Thách thức mới đối với số thu nội địa

Dịch Covid-19 sau hơn 2 tháng được kiểm soát trong nước, hiện đang có những diễn biến phức tạp. Điều này ngay lập tức đã có những tác động rất tiêu cực đến nền kinh tế, vốn đã suy giảm do tác động của dịch bệnh từ quý I/2020. Nguy cơ các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế của tỉnh năm nay không đạt kế hoạch giao đầu năm rất cao. Trong đó, số thu ngân sách nội địa được xác định sẽ là một trong những chỉ tiêu đầy khó khăn, thách thức để đạt được theo đúng dự toán.

Đẩy nhanh tiến độ các dự án là một trong những giải pháp quan trọng trong điều hành ngân sách tại tỉnh, đảm bảo ngân sách sử dụng hiệu quả. (Trong ảnh: Thi công Bãi tắm cộng đồng, dự án tuyến đường bao biển Trần Quốc Nghiễn, TP Hạ Long).

Số thu ngân sách nội địa được UBND tỉnh giao dự toán đầu năm là 37.000 tỷ đồng. Trong đó: Tiền sử dụng đất 3.600 tỷ đồng; thuế, phí 33.400 tỷ đồng. Số thu trên được giao cuối năm 2019, khi chưa xảy ra dịch Covid-19. Bởi vậy, khi dịch Covid-19 bùng phát, với việc sụt giảm trong tăng trưởng chung của cả nền kinh tế, để đảm bảo số thu nội địa năm 2020 là bài toán khó của tất cả các địa phương.

Đánh giá về tình hình thu ngân sách nhà nước năm 2020, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Cao Ngọc Tuấn cho biết: Số thu nội địa của tỉnh cũng chịu tác động rất lớn từ dịch Covid-19, do thu từ dịch vụ du lịch, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sụt giảm nghiêm trọng. Mặc dù vậy, với tinh thần phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH ở mức cao nhất, trên cơ sở dịch bệnh đã được kiểm soát trong nước từ cuối tháng 4 và dự kiến sẽ kết thúc trong quý II, kịch bản thu nội địa năm 2020 của tỉnh xây dựng ngày 12/6 vẫn giữ “mốc” 37.000 tỷ đồng. Để đảm bảo số thu này, tỉnh đã tính toán, linh hoạt điều chỉnh về cơ cấu thu các khoản. Trong đó, thu từ đất sẽ khoảng 5.685 tỷ đồng, thuế phí là 31.314 tỷ đồng. Như vậy, phần thuế phí đã hụt trên 2.085 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Cục Thuế tỉnh, 7 tháng năm 2020, thu nội địa toàn tỉnh 20.847 tỷ đồng, đạt 56,3% dự toán tỉnh giao, bằng 99% so với cùng kỳ 2019. Trong đó, thu tiền sử dụng đất 2.273 tỷ đồng, đạt 63% dự toán tỉnh giao, tăng 23% so với cùng kỳ. Các khoản thuế, phí 18.574 tỷ đồng, đạt 56% dự toán tỉnh giao, bằng 96% so với cùng kỳ. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, một số địa phương hiện có số thu thấp như Móng Cái chỉ đạt 19% dự toán, Hạ Long đạt 39% dự toán, Cô Tô đạt 41% dự toán... Đây đều là những địa phương có tỷ trọng lĩnh vực dịch vụ lớn. Ngành Thuế dự kiến đến hết năm 2020, sẽ có một số khoản thu đạt dự toán, như: Thu từ Trung ương, thu thuế thu nhập cá nhân, thuế đất, sử dụng đất. Bên cạnh đó, có 3 khoản thu lớn, chắc chắn sẽ bị hụt là: Thu ngoài quốc doanh, thu phí và lệ phí, lệ phí trước bạ.

Một điều bất lợi là dịch Covid-19 tiếp tục có những diễn biến rất phức tạp trong nước. Theo đó, kịch bản đặt ra từ tháng 6 đã không còn phù hợp và dự báo số thu ngân sách từ nay đến cuối năm sẽ rất khó khăn để đảm bảo dự toán của cả năm.

Đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh, kiểm tra tiến độ thi công đường nối QL18 với Khu di tích danh thắng Yên Tử, ngày 5/8. Ảnh: Đỗ Phương

Đối với các khoản thu được giao cho ngành Thuế, đảm bảo cho cân đối ngân sách tỉnh, cơ bản phấn đấu không bị hụt thu. Tuy nhiên, đối với phần thu khối địa phương khả năng hụt thu rất cao. Trong đó có 2 địa phương trọng điểm là TP Hạ Long và TP Móng Cái sẽ rất khó khăn để đảm bảo số thu theo dự toán tỉnh giao. Riêng cơ cấu thu nội địa của TP Hạ Long đã chiếm gần 50% tổng thu nội địa của 12 địa phương còn lại trong tỉnh.

Báo cáo với Đoàn công tác của Ban Thường vụ Tỉnh ủy ngày 8/8 về nội dung thu ngân sách, Bí thư Thành ủy Hạ Long Vũ Văn Diện cho biết: Dịch Covid-19 đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến số thu ngân sách địa phương. Đến ngày 7/8, TP Hạ Long thu ngân sách đạt trên 2.200 tỷ đồng, bằng gần 40% dự toán tỉnh giao năm 2020, hụt 20,5% tiến độ kế hoạch, số tuyệt đối hụt trên 1.100 tỷ đồng. Một trong những chỉ tiêu có tỷ trọng lớn trong tổng thu ngân sách của thành phố là thu từ phí tham quan Vịnh Hạ Long đạt rất thấp, trên 176 tỷ đồng, chỉ bằng 13,3% kế hoạch năm. Đây là áp lực rất lớn trong thực hiện số thu ngân sách của thành phố năm nay.

Từ cuối tháng 7, khi dịch Covid-19 có những diễn biến theo chiều hướng phức tạp hơn, cùng với các nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh, tỉnh đã tăng cường nhiều chỉ đạo đến các ngành, địa phương thực hiện nhiệm vụ đảm bảo các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thành lập các đoàn công tác trực tiếp làm việc với các địa phương để nghe và cùng tháo gỡ khó khăn cho các địa phương rất nhiều nội dung, trong đó có: Công tác phòng, chống dịch Covid-19, giải ngân vốn đầu tư công, điều hành thu, chi ngân sách; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; công tác GPMB một số dự án công trình, dự án trọng điểm;... Rất nhiều khó khăn của địa phương đã được tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành khẩn trương vào cuộc để tháo gỡ, nhằm hỗ trợ tối đa cho địa phương trong thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH.

Riêng đối với số thu nội địa, theo chỉ đạo của tỉnh, các địa phương đang tích cực triển khai các giải pháp đẩy mạnh tăng thu ngân sách những tháng cuối năm; rà soát các khoản thu phí, lệ phí, tiền sử dụng đất, tài nguyên, khoáng sản… đảm bảo thu đúng, thu đủ, tránh thất thu ngân sách; tăng cường tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh cho các doanh nghiệp, không để xảy ra gian lận, trốn thuế, tạo đà tăng trưởng KT-XH, đóng góp cho số thu ngân sách toàn tỉnh.

Đối với các ngành tập trung hỗ trợ các địa phương nâng cao hiệu quả quản lý các lĩnh vực, tăng thu ở những ngành, lĩnh vực còn dư địa. Đồng thời, bám sát Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 29/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 71/2020/TT-BTC ngày 30/7/2020 của Bộ Tài chính, các địa phương khẩn trương đánh giá, phân tích, dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế sát thực tế, làm căn cứ xây dựng dự toán thu ngân sách năm 2021.

Hồng Nhung

[links()]