Tập thể dục vào mùa đông, lưu ý gì để phòng đột quỵ?

"Tôi gặp rất nhiều trường hợp người cao tuổi đang uống thuốc tăng huyết áp nên chủ quan không theo dõi. Họ dậy rất sớm đi tập luyện ngay, sau đó huyết áp tăng cao gây đột quỵ”, bác sĩ Phạm Văn Cường thông tin.

Không khí lạnh tăng cường khiến miền Bắc rét đậm, có nơi rét hại. Nhiệt độ thấp nhất ở vùng núi Bắc Bộ phổ biến từ 9-12 độ, vùng núi cao có nơi dưới 5 độ.

Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên lưu ý các hoạt động khi thời tiết chuyển lạnh, đặc biệt là việc tập thể dục buổi sáng, để phòng đột quỵ.

Chia sẻ với VietNamNet, BSCKI Phạm Văn Cường, Khoa Đột quỵ não (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108), cho biết đột quỵ trong lúc chơi thể thao, tập luyện thể dục thường gặp ở người có sẵn yếu tố nguy cơ dẫn đến nhồi máu não hoặc xuất huyết não. Bản thân người có nguy cơ đột quỵ cũng không kiểm soát được mức độ tập luyện, dẫn đến quá sức.

Theo BS Cường, đột quỵ trong quá trình tập luyện thể dục, thể thao gặp ở người trẻ và người cao tuổi. Đặc biệt, vào thời điểm chuyển mùa, thời tiết khắc nghiệt (quá nóng, quá lạnh…), người cao tuổi bị tăng huyết áp dễ xảy ra đột quỵ khi tập luyện. Nguyên nhân là cơ chế điều hòa tuần hoàn não của người già kém hơn người bình thường.

Ngoài ra, việc tập gắng sức ngay sau khi thức dậy có thể gây huyết áp tăng cao kịch phát và xảy ra đột quỵ. Bởi cơ thể vừa chuyển từ trạng thái ngủ sang thức, các hormone điều khiển hoạt động hệ thống tim mạch tăng tiết, trong khi một số chất hóa học ảnh hưởng quá trình cầm máu (Nitric oxit) đã tiêu hao sau một đêm dài. Những vận động gắng sức không hợp lý vào thời điểm này có thể gây đột quỵ vào buổi sáng sớm.

“Hàng năm, những ngày miền Bắc chớm lạnh, các ca đột quỵ nhập viện cấp cứu thường gia tăng. Tôi gặp rất nhiều trường hợp người cao tuổi uống thuốc tăng huyết áp nên chủ quan không theo dõi huyết áp. Họ dậy rất sớm đi tập luyện ngay, sau đó huyết áp tăng lên cao gây đột quỵ”, BS Cường thông tin.

Để phòng ngừa tình trạng này, khi thời tiết thay đổi, người cao tuổi cần ngủ đủ giấc. Sau khi thức dậy, chúng ta cần chờ cơ thể tỉnh táo, có thể khởi động nhẹ nhàng tại nhà. Lưu ý, cần tập thể dục muộn hơn để tránh nhiễm lạnh đột ngột, không nên tập thể dục ngoài trời trong thời tiết rét đậm.

“Đặc biệt, những người có bệnh tăng huyết áp, trước khi tập luyện nên kiểm tra huyết áp, không tập luyện khi huyết áp tăng cao. Trong quá trình tập luyện nếu có bất thường phải ngừng tập và nghỉ ngơi”, BS Cường thông tin thêm.

Với người trẻ, bác sĩ Cường lưu ý nếu có triệu chứng đau đầu, chóng mặt bất thường nên kiểm tra có dị mạch máu não, phình mạch máu não, bệnh lý tim mạch hay không để lựa chọn phương án luyệt tập vừa sức. Nếu có các yếu tố nguy cơ cao đột quỵ khi chơi môn thể thao gắng sức, những người này nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Các dấu hiệu cảnh báo sớm đột quỵ có thể dễ dàng ghi nhớ qua cụm từ viết tắt: BEFAST, trong đó:

- B (Balance): mất thăng bằng, chóng mặt

- E (Eyesight): giảm hoặc mất thị lực đột ngột

- F (Face): lệch mặt, méo miệng

- A (Arm): một bên tay, chân bị tê yếu hoặc liệt hoàn toàn

- S (Speech): nói khó, nói ngọng

- T (Time): khẩn trương gọi cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất

Đột quỵ có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nhiều người trẻ vẫn cho rằng đây là bệnh người già nên chủ quan, không khám sức khỏe định kỳ. Ngoài tập luyện thể thao, người trẻ cũng cần tầm soát yếu tố nguy cơ để phòng ngừa đột quỵ. Cụ thể là tình trạng tăng huyết áp, tim mạch, tăng cholesterol, đái tháo đường.

Chuyên gia cũng khuyến cáo một số biện pháp khác để phòng đột quỵ là cần tăng cường vận động, tránh ngồi một chỗ trong thời gian dài liên tục. Áp dụng chế độ ăn ít muối, ít dầu mỡ, tăng cường rau xanh, quả chín... Bỏ hút thuốc lá, không lạm dụng bịa rượu và chất kích thích.