Tác động khi hàng Trung Quốc bị Mỹ áp thuế 10%

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc áp thuế 10% lên tất cả hàng hoá nhập khẩu từ Trung Quốc, bắt đầu từ ngày 1/2 tới.

Khác với Mexico và Canada, hai quốc gia đã tránh được thuế nhờ Hiệp định thương mại tự do USMCA mà ông Trump đã ký trong nhiệm kỳ đầu tiên, hàng hóa Trung Quốc đang phải đối mặt với nguy cơ bị áp thuế cao hơn.

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, phát biểu tại Nhà Trắng hôm 21/1, Tổng thống Trump cho biết việc áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc là do vai trò của nước này trong cuộc khủng hoảng chất gây nghiện fentanyl ở Mỹ. Ông cáo buộc Bắc Kinh đã vận chuyển fentanyl qua Canada và Mexico vào Mỹ, góp phần gây ra hàng nghìn ca tử vong mỗi năm.

“Chúng tôi đang xem xét áp thuế 10% đối với Trung Quốc vì họ đang gửi fentanyl qua Mexico và Canada vào Mỹ”, ông nói trong buổi họp báo đầu tiên sau lễ nhậm chức.

Mặc dù không công bố ngay mức thuế đối với Trung Quốc vào ngày nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ vẫn cam kết điều tra các “hoạt động thương mại không công bằng” của Trung Quốc, nhằm cải tổ hệ thống thương mại của Mỹ và bảo vệ người lao động Mỹ.

Trước đó, ông Trump cũng cảnh báo sẽ áp thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, nếu hai quốc gia này không ngăn chặn fentanyl và người nhập cư trái phép vào Mỹ.

Hiện nay, Trung Quốc đang phải chịu mức thuế 100% đối với xe điện và 25% đối với thép và nhôm xuất khẩu sang Mỹ. Tuy nhiên, một số mặt hàng như đồ điện tử tiêu dùng vẫn được miễn thuế. Nhưng nếu ông Trump áp thuế 10% lên tất cả hàng hóa Trung Quốc, các mặt hàng này sẽ không còn được miễn thuế nữa.

Điều này rất quan trọng vì đồ điện tử tiêu dùng là một trong những mặt hàng Mỹ nhập khẩu nhiều nhất từ Trung Quốc. Theo dữ liệu thương mại liên bang, vào năm 2024, Mỹ đã nhập tổng cộng 401 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc (chưa tính tháng 12).

Trong đó, thiết bị truyền thông như điện thoại di động, TV và vệ tinh chiếm 12% (47 tỷ USD) – là danh mục nhập khẩu lớn nhất. Mặt hàng nhập khẩu lớn thứ hai từ Trung Quốc là thiết bị máy tính –bao gồm máy tính bảng, laptop, màn hình và linh kiện như chip bán dẫn – với tổng giá trị 39 tỷ USD. Thứ ba là các sản phẩm đa dạng như đồ chơi, trang sức, dụng cụ thể thao, tổng cộng 37 tỷ USD.

Mặc dù nhiều mặt hàng điện tử đã tránh được thuế trước đây, nhưng nếu ông Trump áp thuế 10% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc, người tiêu dùng Mỹ có thể sớm cảm nhận được sự thay đổi về giá cả. Tuy nhiên, ngay cả khi mức thuế mới có hiệu lực từ ngày 1/2, giá cả có thể không tăng ngay lập tức. Một số nhà bán lẻ có thể chịu được phần chi phí tăng thêm, đặc biệt nếu họ đã tích trữ hàng trước đó. Tuy nhiên, những nhà bán lẻ khác không thể gánh nổi chi phí này sẽ phải tăng giá ngay lập tức, khiến người tiêu dùng phải chi trả nhiều hơn khi mua sắm.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump từng áp thuế đối với 300 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và các biện pháp thuế quan này đã được duy trì dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden. Chính quyền ông Biden sau đó đã áp thuế bổ sung đối với một số mặt hàng của Trung Quốc bao gồm xe ô tô điện, pin Mặt Trời, chất bán dẫn và một số pin tiên tiến.

Giới quan sát nhận định việc ông Trump đe dọa áp thuế đối với Trung Quốc, Canada và Mexico có thể sẽ dẫn đến các biện pháp trả đũa đối với các ngành công nghiệp của Mỹ. Các chuyên gia kinh tế cũng cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại toàn cầu có thể khiến lạm phát gia tăng và làm giảm tăng trưởng kinh tế Mỹ.

Về phần mình, sau cảnh báo áp thuế của ông Trump, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning hôm 22/1 khẳng định Trung Quốc kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia của mình, đồng thời nhấn mạnh không có bên chiến thắng trong cuộc chiến thương mại hay cuộc chiến thuế quan.

Cũng theo người phát ngôn này, Trung Quốc sẵn sàng duy trì liên lạc với Mỹ nhằm giải quyết các khác biệt, mở rộng hợp tác cùng có lợi, cũng như thúc đẩy sự phát triển ổn định và bền vững trong mối quan hệ giữa hai nước.

Theo dữ liệu chính thức, Trung Quốc, Canada và Mexico đang là các đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.