Điểm đến hấp dẫn đầu tư nước ngoài

Quảng Ninh có lợi thế nổi trội về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực…, được nhiều nhà đầu tư quốc tế đánh giá là điểm đến đầu tư hấp dẫn, an toàn, minh bạch. Giai đoạn 2010-2020 tổng vốn thu hút FDI trên địa bàn tỉnh cao gấp 19 lần giai đoạn 2000-2010, gấp 23 lần giai đoạn 1990-2000. Từ năm 2021 đến nay, tổng vốn thu hút FDI của tỉnh đạt trên 7,35 tỷ USD - con số ấn tượng trong giai đoạn đợt Covid-19 bùng phát và nhiều biến động, thách thức khó lường trên toàn thế giới.

Hoạch định chiến lược bài bản

Nằm ở phía Đông Bắc Việt Nam, có đường biên giới trên bộ và trên biển tiếp giáp với Trung Quốc, Quảng Ninh có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh và đối ngoại; là cửa ngõ hội nhập với thế giới của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ; là điểm nút trong khu vực hợp tác “Hai hành lang, một vành đai” kinh tế Việt Nam - Trung Quốc và kết nối với khu vực Đông Nam Á. Đây là những giá trị khác biệt đem đến những cơ hội để phát triển kinh tế bền vững mà không phải địa phương nào cũng có được.

Theo đánh giá của các chuyên gia, những yếu tố thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, xã hội, con người được cho là tiềm năng lớn của tỉnh để thu hút vốn đầu tư trong khu vực và trên thế giới. Tuy nhiên, giai đoạn từ năm 1989 đến trước năm 2010, Quảng Ninh mới chỉ thu hút được trên 50 dự án FDI với quy mô vốn đầu tư vừa và nhỏ; trong đó thiếu vắng những dự án sử dụng công nghệ hiện đại, có giá trị lan tỏa, tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội.

Để phát huy lợi thế sẵn có, chính quyền tỉnh đã tìm hiểu và quyết liệt thực hiện các giải pháp kêu gọi, thu hút đầu tư nói chung, đầu tư nước ngoài nói riêng. Một trong những "chìa khóa" để mở cánh cửa, khơi thông nguồn lực đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài vào tỉnh là chiến lược phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng. Chiến lược này được tỉnh xác định từ sớm, kiên trì theo đuổi suốt nhiều năm qua.

Trong đó, tỉnh xác định phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, liên thông, tổng thể, hài hòa giữa các hạ tầng: Giao thông; đô thị; năng lượng; nông nghiệp, nông thôn; KCN, KKT; thương mại; khoa học và CNTT; GD&ĐT; y tế; văn hóa, thể thao và du lịch. Phát triển các hạ tầng có vai trò then chốt đối với thu hút đầu tư.

Tỉnh đề cao tầm quan trọng của công tác quy hoạch, xác định quy hoạch là nền móng, cơ sở để định hướng phát triển cơ sở hạ tầng. Tỉnh đã nhanh chóng hoàn thiện hệ thống quy hoạch các lớp (quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng, quy hoạch chung,…), góp phần tạo điều kiện cho nhà đầu tư dễ dàng nắm bắt được định hướng phát triển của địa phương, lựa chọn dự án đầu tư phù hợp với quy hoạch, quy mô và ngành nghề mong muốn.

Bà Lê Ngọc Trâm, Giám đốc Kinh doanh, Công ty CP Đô thị Amata Hạ Long, cho biết: Tập đoàn Amata và các nhà đầu tư thứ cấp quyết định lựa chọn Quảng Ninh vì các bạn có nền hành chính chuyên nghiệp, xây dựng môi trường đầu tư lành mạnh, minh bạch, cơ sở hạ tầng giao thông, điện năng tốt nhất cả nước và luôn tạo dựng niềm tin vững chắc cho cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Có được niềm tin của nhà đầu tư, từ năm 1990 khi tỉnh thu hút được dự án FDI đầu tiên đầu tư vào địa bàn tỉnh, đến giai đoạn 2010-2020 tổng vốn thu hút FDI của tỉnh cao gấp 19 lần giai đoạn 2000-2010, gấp 23 lần giai đoạn 1990-2000. Từ năm 2021 đến nay tổng vốn thu hút FDI của tỉnh đạt trên 7,35 tỷ USD. Riêng năm 2023 Quảng Ninh cấp mới giấy chứng nhận đầu tư cho 25 dự án với tổng vốn đăng ký hơn 3,13 tỷ USD (bằng 261% kế hoạch năm); điều chỉnh tăng vốn đối với 3 dự án FDI, với số vốn tăng thêm 28,86 triệu USD.

Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh có 183 dự án FDI của các nhà đầu tư tới từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đang hoạt động SXKD với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 14,2 tỷ USD. Trong đó có 122 dự án thực hiện tại địa bàn các KCN, KKT, tổng vốn đầu tư gần 8 tỷ USD; 61 dự án thực hiện ngoài KCN, KKT, tổng vốn đầu tư trên 6,2 tỷ USD.

Cần tạo ưu thế vượt trội

Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu tổng nhu cầu vốn FDI là 28,6 tỷ USD, trong đó giai đoạn 2026-2030 là 22,7 tỷ USD.

Trao đổi với phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh, bà Emily Hamblin, Tổng lãnh sự Vương quốc Anh tại TP Hồ Chí Minh, Giám đốc Thương mại và Đầu tư tại Việt Nam, cho biết: Với một loạt nhà đầu tư chiến lược, những dự án lớn liên quan đến chuỗi công nghiệp công nghệ cao, cơ khí chế tạo, lắp ráp linh kiện, thiết bị điện, điện tử, ôtô, sản phẩm quang năng… cho thấy Quảng Ninh đã rất thành công trong thu hút đầu tư. Nhưng để đạt được con số nói trên, tỉnh vẫn cần thêm ưu thế vượt trội về quy hoạch, quỹ đất, nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn điện lưới ổn định…

Theo kết quả rà soát của Sở KH&ĐT, trên địa bàn tỉnh hiện có 5 KKT, tổng diện tích trên 375.100ha; 16 KCN tổng diện tích gần 13.000ha. Đến nay tổng diện tích đất đã GPMB tại các KCN là trên 2.470ha; diện tích đã cho các dự án đầu tư thứ cấp thuê là gần 900ha (riêng năm 2023 cấp mới là 266ha, chiếm 30% tổng diện tích đất công nghiệp đã cho thuê từ trước đến nay); tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt 478% (riêng năm 2023 tăng thêm 6%). Diện tích đất công nghiệp hiện có tại các KCN sẵn sàng cho thuê là trên 500ha.

Ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Giám đốc Sở KH&ĐT, cho biết: Năm 2024 tỉnh triển khai những giải pháp để thu hút nguồn vốn FDI lớn, chất lượng. Đó là đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án công nghiệp chế biến chế tạo, sớm hoàn thành đi vào sản xuất, tạo ra sản phẩm mới, đóng góp vào giá trị tăng thêm của ngành công nghiệp. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ hoàn thành cơ sở hạ tầng, san lấp mặt bằng, tạo quỹ đất sạch tại các KKT, KCN, thu hút đầu tư, nhất là các dự án FDI thế hệ mới. Cùng với đó, tập trung rà soát và quy hoạch phát triển các KCN, KKT theo hướng đồng bộ hạ tầng hiện đại được tích hợp trong Quy hoạch tỉnh để tập trung thu hút đầu tư phát triển các lĩnh vực công nghiệp - dịch vụ; thu hút các dự án đầu tư theo hướng có chọn lọc, lựa chọn các dự án có vốn đầu tư lớn, giá trị gia tăng cao, công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, có ngành nghề phù hợp với sự phát triển của tỉnh, có đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước và giải quyết việc làm của tỉnh.

Tại các KCN, tỉnh tập trung huy động nguồn lực để xây dựng và phát triển các KCN sớm trở thành các trung tâm sản xuất công nghiệp đầu tàu của tỉnh theo hướng bền vững dựa trên nền tảng công nghệ cao và xu hướng phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Từ đó tạo động lực phát triển công nghiệp trở thành ngành kinh tế chủ yếu trong cơ cấu kinh tế của tỉnh. Đồng thời tập trung khai thác và phát huy tối đa điều kiện về vị trí địa lý, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội để xây dựng các KCN theo các mô hình phù hợp, như: KCN chuyên ngành, KCN công nghệ cao; KCN - đô thị - dịch vụ và hướng tới KCN sinh thái.

Đối với các KKT, KKT cửa khẩu, tỉnh tiếp tục tập trung huy động các nguồn lực để đầu tư, phát triển, sớm trở thành các trung tâm kinh tế, trung tâm du lịch, thương mại hiện đại, năng động, trung tâm khởi nghiệp, sáng tạo và giao thương quốc tế của khu vực, tạo động lực phát triển thương mại, dịch vụ của toàn tỉnh, tăng tỷ trọng đóng góp của ngành dịch vụ trong GRDP của tỉnh.

Tỉnh tận dụng tối đa các cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ nhà đầu tư theo đúng quy định, đặc biệt là cơ chế, chính sách ưu đãi đối với các KCN, KKT. Đồng thời cung cấp những hỗ trợ bổ sung từ phía tỉnh như: GPMB, đào tạo nghề, kết nối lao động, quy trình đầu tư nhanh chóng, thuận lợi và đồng hành, hỗ trợ nhà đầu tư trong suốt quá trình nghiên cứu, triển khai đầu tư và đi vào hoạt động SXKD; đẩy mạnh hoạt động liên kết vùng, hợp tác với các tỉnh, thành phố lân cận để hoàn thiện hệ thống hạ tầng liên vùng, phát huy tiềm năng, thế mạnh trong mối liên kết phát triển vùng; triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế, phát triển quan hệ thương mại ổn định, bền vững với các nước...

Thể hiện rõ những quan điểm, quyết tâm trong việc thu hút đầu tư, đi kèm với tư duy đổi mới, hành động quyết liệt, ý chí quyết tâm của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến sở, ngành, địa phương và doanh nghiệp…, Quảng Ninh tiếp tục là điểm đến hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài.