Bước vào năm học mới trong đại dịch là một thách thức lớn đối với thầy và trò trong hệ thống giáo dục cả nước nói chung, Quảng Ninh nói riêng. Tuy nhiên, nhờ quyết sách đúng đắn, kịp thời của tỉnh, qua 4 đợt dịch, các em học sinh Quảng Ninh vẫn có được niềm vui, niềm hạnh phúc được đến trường trong ngày khai giảng năm học mới, được học trực tiếp với bạn bè và thầy cô giáo trong khi nhiều địa phương đang phải thực hiện giãn cách xã hội và tăng cường giãn cách xã hội. Nắm bắt thời cơ ấy, ngành giáo dục Quảng Ninh đã biến khó khăn thành cơ hội, nỗ lực, phấn đấu, không ngừng đổi mới sáng tạo, đồng lòng, đoàn kết để vượt qua thử thách và thực hiện thành công nhiệm vụ kép của năm học và đạt được nhiều thành tích đáng ghi nhận.
Ngày 27/8, HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIV, nhiệm kỳ 2021 – 2026 đã tổ chức kỳ họp thứ 3 (kỳ họp chuyên đề) tập trung thảo luận nhiều vấn đề quan trọng trong phát triển KT-XH những tháng cuối năm 2021; trong đó bàn các giải pháp cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19, đảm bảo đời sống an sinh xã hội. Đáng chú ý, HĐND tỉnh Quảng Ninh đã thông qua nghị quyết hỗ trợ 100% học phí mầm non, phổ thông năm học 2021-2022, với tổng mức kinh phí lên đến hơn 138 tỷ đồng. Số tiền này được trích từ nguồn kinh phí phòng chống dịch Covid-19 và nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ. Với chính sách này, trên địa bàn tỉnh có hơn 222.400 học sinh được hưởng lợi, trong đó ở bậc học mầm non là hơn 85.500 học sinh, bậc tiểu học ngoài công lập là 3.500 học sinh, THCS là hơn 92.000 học sinh và hơn 41.400 học sinh ở bậc THPT.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 kéo dài và diễn biến hết sức phức tạp trên cả nước, gây ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế và đời sống của nhân dân, việc Quảng Ninh ban hành cơ chế riêng về việc hỗ trợ học phí đối với con em nhân dân sinh sống và học tập trên địa bàn đã giảm bớt gánh nặng đối với người dân có thu nhập thấp, người dân sống ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Đồng thời, đây đã trở thành nguồn động viên, khích lệ các em học sinh trên địa bàn tỉnh trong năm học 2021 - 2022.
Song song với việc miễn học phí cho học sinh, Quảng Ninh đã thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ học sinh trong dịch bệnh. Điển hình như sau kỳ nghỉ tết Nguyên đán 2021, trước thực trạng nhiều học sinh của các cơ sở giáo dục trên địa bàn bị mắc kẹt ở các địa phương có dịch Covid-19, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh và các địa phương đã triển khai ngay các phương án đón học sinh từ các vùng dịch ở các tỉnh lân cận trở lại trường học. Đồng thời, miễn toàn bộ chi phí cách ly và xét nghiệm SARS-CoV-2 cho học sinh cùng người thân khi các em trở lại học tập.
Thực tế cho thấy, trong mọi hoàn cảnh, tỉnh Quảng Ninh vẫn dành sự quan tâm đặc biệt đối với học sinh, đối với ngành giáo dục - đào tạo với quan điểm nhất quán, xuyên suốt là gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế nhanh, bền vững với phát triển văn hóa, con người trong từng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, từng bước đi, chính sách của địa phương; dành nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất ở địa bàn trung tâm cũng như vùng khó khăn; quan tâm, chăm lo con em học sinh đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo. Tỉnh đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên và Trường trung học phổ thông chuyên Hạ Long. Ưu tiên nguồn lực từ ngân sách đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất hệ thống các cơ sở giáo dục - đào tạo theo hướng đạt chuẩn, đồng bộ, hiện đại, từng bước phát triển mô hình giáo dục thông minh; thúc đẩy xã hội hóa, huy động nguồn lực ngoài ngân sách đầu tư một số cơ sở giáo dục ở những nơi có điều kiện thuận lợi, giúp học sinh được thụ hưởng môi trường giáo dục tốt nhất. Hằng năm, ngân sách chi cho lĩnh vực giáo dục - đào tạo của tỉnh chiếm khoảng 20% tổng chi ngân sách của tỉnh, trong đó chi thường xuyên cho giáo dục chiếm khoảng 30-35% tổng chi thường xuyên của tỉnh. Chỉ tính riêng giai đoạn 2015 - 2020, tỉnh chi gần 22.000 tỷ đồng cho lĩnh vực giáo dục, đào tạo.
Đầu năm 2020, khi dịch Covid-19 xảy ra, các trường học đã thực hiện đóng cửa để cùng cả nước chống dịch. Ngành Giáo dục Quảng Ninh đã linh hoạt triển khai kế hoạch dạy học vừa phù hợp thực tế phòng, chống dịch vừa bảo đảm kiến thức, kỹ năng của chương trình dạy học. Tuy nhiên, việc nghỉ học dài ngày vẫn phải hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, kiểm tra, đánh giá, thi cử… là bài toán khó, tạo áp lực rất lớn đối với các nhà trường. Vì vậy, ngành Giáo dục triển khai mục tiêu kép vừa bảo đảm an toàn sức khỏe của học sinh, giáo viên, vừa hoàn thành kế hoạch năm học 2019 - 2020. Sở GD và ĐT đã chủ động phối hợp với Sở Y tế kịp thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các trường thực hiện nhiệm vụ năm học 2019-2020 và phòng, chống dịch với phương châm “sức khỏe, an toàn của học sinh, sinh viên, giáo viên là trên hết” và “tạm dừng đến trường, không dừng học”. Bước vào năm học 2020-2021, Quảng Ninh đã thực hiện thành công việc bảo vệ địa bàn xanh nên học sinh các cấp của tỉnh đều được đến trường. Một số vùng như Đông Triều, Vân Đồn dù xảy ra dịch bệnh nhưng thời gian học trực tuyến không nhiều bởi tỉnh và các địa phương đã nhanh chóng khoanh vùng, dập dịch.
Bằng việc bảo vệ vùng xanh an toàn, học sinh được đến trường, trong 2 năm bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, chất lượng giáo dục của Quảng Ninh năm sau cao hơn năm trước ở tất cả các cấp học, bậc học, ở giáo dục đại trà và giáo dục mũi nhọn. Về cơ bản, các chỉ tiêu, nhiệm vụ về giáo dục đào tạo năm học 2020-2021 đảm bảo và vượt Kế hoạch. Tỉnh Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên trong cả nước tổ chức thành công Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2021-2022. Đặc biệt, Quảng Ninh là tỉnh duy nhất trong cả nước chỉ thực hiện 1 đợt thi tốt nghiệp THPT năm 2021 với kết quả điểm trung bình đạt 6,29 xếp thứ 36/63 tỉnh/thành, tăng 14 bậc so với năm trước (năm 2020 điểm trung bình đạt 6,04 xếp thứ 50/63 tỉnh/thành); tỷ lệ tốt nghiệp THPT năm 2021 cao hơn năm trước đạt 97,4% (năm 2020: 96,30%). Đáng chú ý, năm 2021, toàn tỉnh có 1.682 thí sinh trúng tuyển vào Trường đại học Hạ Long, gấp 1,44 lần so với năm 2020.
Kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2020 – 2021, tỉnh Quảng Ninh đạt 41 giải gồm có 01 giải Nhất, 08 giải Nhì, 13 giải Ba, 19 giải Khuyến khích. Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học cấp quốc gia năm học 2020 - 2021 đạt 01 giải Nhất, 01 giải Ba; Huy chương Bạc tại cuộc thi “Triển lãm thiết kế và sáng chế quốc tế” do Hiệp hội Sở hữu trí tuệ thế giới tổ chức tại Đài Loan tổ chức và một học sinh đoạt giải Vô địch Chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm 2021. gần đây nhất, tại Kỳ thi Quốc tế về khoa học đời sống - Global Competition for Life Sciences (viết tắt là GLOCOLIS 2021), được tổ chức tại Indonesia, Đội thi của Trường THPT Chuyên Hạ Long đã xuất sắc giành được huy chương đồng chung cuộc, với đề tài Sử dụng mô hình toán học để dự đoán làn sóng Covid - 19 tại các quốc gia Đông Nam Á trong năm 2021, 2022.
Nhờ giữ vững được vùng xanh an toàn, hàng trăm nghìn học sinh, trẻ mầm non vẫn được đến trường học trực tiếp, giáo dục Quảng Ninh đã có cơ hội để thực hiện mục tiêu đổi mới, bứt phá về nhiều mặt. Tỉnh đã hoàn thành xây dựng một số Đề án trọng tâm như: Đề án phát triển giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng phát triển kinh tế, xã hội; Đề án sáp lập Trường Cao đẳng Giao thông Quảng Ninh và Trường Cao đẳng Việt - Hàn Quảng Ninh. Hiện nay, đang tiếp tục hoàn thiện Đề án nâng cao chất lượng day và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục phổ thông. Triển khai xây dựng một số quy định về mức học phí theo Nghị định 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ, cơ chế chính sách đối với Trường THPT chuyên Hạ Long, hỗ trợ bồi dưỡng học sinh giỏi.
Cơ sở vật chất trường học không ngừng được đầu tư nâng cấp, sửa chữa. Tỷ lệ trường chuẩn quốc gia ở các cấp học đến nay đạt 555/632 trường, đạt tỷ lệ 87,81%. Đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục của tỉnh đạt chuẩn và trên chuẩn trình độ đào tạo là 99,58%, tăng 19% so với năm 2015. Đồng chí Nguyễn Thị Thúy, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Trong thời gian tới, ngành giáo dục Quảng Ninh tiếp tục sẵn sàng chủ động, linh hoạt vừa phòng, chống dịch bệnh Covid-19, vừa tổ chức hoạt động quản lí, dạy và học. Đồng thời, triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục mũi nhọn, chất lượng giáo dục miền núi, biên giới, hải đảo, quan tâm các điều kiện đảm bảo an toàn trong trường học. Chú trọng phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực, thể chất của người học; đẩy mạnh giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, giáo dục truyền thống, lịch sử dân tộc và địa phương, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và trách nhiệm công dân. Sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị dạy học, nâng cao tỷ lệ trường chuẩn quốc gia; duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục - xóa mù chữ; thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo. Quan điểm của ngành Giáo dục Quảng Ninh là nâng cao chất lượng dạy và học tránh bệnh thành tích, đảm bảo học thật, thi thật, kết quả thật.
Thực hiện: Lan Anh - Bảo Bình
Kỹ thuật đồ họa: Hùng Sơn