Phát triển văn hoá đọc trong thời kỳ chuyển đổi số

“Phát triển văn hoá đọc trong thời kỳ chuyển đổi số” là chủ đề của Ngày sách và văn hoá đọc Việt Nam trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh năm 2022. Các hoạt động hưởng ứng tổ chức từ trung tuần tháng 3 đến hết tháng 4, nhằm tiếp tục hướng tới xây dựng và phát triển phong trào đọc sách, xây dựng một xã hội học tập - nét đẹp trong đời sống xã hội.

Trong giai đoạn hiện nay, trước tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng 4.0, sự phát triển của khoa học công nghệ, internet, mạng xã hội đã và đang ảnh hưởng nhiều đến hoạt động và sinh hoạt của con người, trong đó có sự thay đổi trong nhận thức, hành động và thói quen tìm hiểu, khám phá thế giới thông qua đọc sách. Một trong những giải pháp phát triển văn hóa đọc, nhất là trong giới trẻ hiện nay là phải tạo môi trường đọc hứng thú, từ đó khơi dậy tinh thần hiếu học, hình thành thói quen xem sách là người bạn thân thiết không thể thiếu của mỗi người.

Quảng Ninh hiện có Thư viện tỉnh, 13 thư viện cấp huyện, 177 thư viện, tủ sách xã, phường, thị trấn. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra những yêu cầu và thách thức cho hệ thống thư viện trong đổi mới, sáng tạo, áp dụng những thành tựu của khoa học kỹ thuật vào vận hành, số hóa các tài liệu, sách, giáo trình... Những năm qua, Thư viện tỉnh Quảng Ninh quan tâm phát triển kho tài liệu nâng lên cả về số lượng và chất lượng, cung cấp nhiều tư liệu quý phục vụ bạn đọc. Thư viện tỉnh có nhiều hệ thống phòng, kho tài liệu nhằm phục vụ tốt nhất cho bạn đọc như: Phòng đa phương tiện, phòng thiếu nhi, phòng đọc báo, tạp chí, kho báo và tạp chí, khu trưng bày triển lãm... Thư viện tỉnh bước đầu tạo lập các cơ sở dữ liệu địa chí toàn văn, số hóa các loại hình tài liệu quý, đổi mới phương thức phục vụ, tạo điều kiện cho bạn đọc khai thác thông tin nhanh chóng, phù hợp nhu cầu, không bị giới hạn bởi không gian và thời gian, làm tiền đề phát triển thư viện số những năm tiếp theo.

Trong đợt cao điểm dịch Covid-19, Thư viện tổ chức nhiều cuộc trưng bày, triển lãm tài liệu địa chí dưới hình thức trực tuyến, hướng dẫn bạn đọc tra cứu những tài liệu địa chí có giá trị về mặt lịch sử, chính trị, văn hóa... phục vụ cho các cuộc thi lớn trong và ngoài tỉnh. Việc đa dạng hóa các tài liệu số hóa cũng đang được Thư viện tỉnh quan tâm. Hiện nay, Thư viện tỉnh bước đầu xây dựng “Tủ sách Văn hiến Quảng Ninh”. Các tài liệu được chuyển lên nền tảng số thuận lợi cho cả quá trình chia sẻ dữ liệu đến các thư viện cơ sở, thư viện trường học trên địa bàn toàn tỉnh, phục vụ bạn đọc các vùng miền, mọi lứa tuổi...

Cùng với đó, các trường học trên trong tỉnh cũng quan tâm đầu tư, xây dựng góc thư viện trong khuôn viên, phong phú các loại sách để phục vụ nhu cầu đọc tại chỗ của học sinh với sách của học sinh. Nhiều thư viện còn được xây dựng theo mô hình “Thư viện xanh”, trang trí sinh động nhằm tạo dựng không gian thoải mái, thư giãn nhằm khơi dậy niềm hứng thú, yêu thích đọc sách cho học sinh, dần hình thành phong trào đọc sách, văn hóa đọc ngay trong nhà trường...

Các hoạt động hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2022; Quảng Ninh tổ chức cao điểm trong tháng 4, duy trì các hoạt động và khuyến khích văn hóa đọc trong cả năm nhằm hướng tới mục tiêu: Lan tỏa và đưa việc đọc sách trở thành một thói quen trong cộng đồng, nhất là giới trẻ.

Dự kiến, Lễ khai mạc Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam năm 2022 tại tỉnh Quảng Ninh tổ chức ngày 15/4 tại Trường Đại học Hạ Long. Tại lễ khai mạc diễn ra cuộc giao lưu với chủ đề “Sách trong kỷ nguyên số” giữa học sinh, sinh viên với các diễn giả xung quanh vấn đề chuyển đổi số với việc sáng tác, xuất bản, phát hành đọc sách.

Cùng với đó, hoạt động trưng bày sách với chủ đề “Sách - Hành trang của tuổi trẻ” theo hình thức trực tiếp tại Thư viện tỉnh và trực tuyến trên Website, Fanpage Thư viện tỉnh. Trong đó, sẽ trưng bày, giới thiệu 3.000 bản sách về kỹ năng sống, tâm lý học, bí quyết thành công, khởi nghiệp, bách khoa tri thức...

Hiện nay, các địa phương, đơn vị tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là học sinh, sinh viên tham gia Cuộc thi “Đại sứ văn hoá đọc” và “Giới thiệu sách trực tuyến năm 2022”. Đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động, như: Chương trình “Thanh niên và Văn hoá đọc”, trong đó, tuyên truyền giới thiệu sách, phổ biến giáo dục pháp luật, xếp sách nghệ thuật; giới thiệu về Thư viện số; trao tặng sách và thẻ truy cập Thư viện số của Thư viện tỉnh cho học sinh nghèo vượt khó; Hội sách nửa giá; quyên góp tặng tủ sách cho trẻ em. Cùng với đó, tiếp tục tạo diễn đàn trực tuyến giao lưu và trao đổi sách trên địa bàn tỉnh nhằm thiết lập và duy trì Fanpage tạo kết nối những người thích đọc sách, có nhu cầu giao lưu, chia sẻ về sách trên địa bàn tỉnh.