Ông Biden ban loạt lệnh ân xá phút chót

"Những công chức tận tụy, quên mình này là huyết mạch của nền dân chủ. Tuy nhiên, điều đáng báo động là họ vẫn liên tiếp bị đe dọa vì đã kiên định thực hiện nhiệm vụ của mình", Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu khi ban lệnh ân xá ngày 20/1, vài giờ trước khi người kế nhiệm Donald Trump nhậm chức.

Lệnh ân xá phút chót được ông chủ Nhà Trắng ký ban hành với chuyên gia dịch tễ học Anthony Fauci, cựu chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley và các nghị sĩ từng làm việc trong Ủy ban điều tra Hạ viện về cuộc bạo loạn Đồi Capitol.

"Lệnh ân xá này không nên bị hiểu nhầm là sự thừa nhận những cá nhân đó đã có hành vi sai trái. Chúng ta mắc nợ những công chức này lòng biết ơn lớn lao vì cống hiến không biết mệt mỏi cho đất nước", ông Biden nói thêm.

Đây là quyết định ân xá phòng ngừa mà Tổng thống Mỹ áp dụng quyền với những người thậm chí chưa bị điều tra. Ông chủ Nhà Trắng khẳng định đây là những trường hợp ngoại lệ và lương tâm ông không cho phép mình không hành động trước nguy cơ họ có thể bị nhắm tới trong chính quyền mới.

Tiến sĩ Fauci từng là giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ (NIAID) gần 40 năm và là cố vấn y tế trưởng của Tổng thống Biden tới khi về hưu vào năm 2022. Ông Fauci từng khiến ông Trump nổi giận vì những quan điểm bất đồng về đại dịch Covid-19. Tướng Milley cũng từng lên án ông Trump và chỉ trích ông vì cuộc bạo loạn Đồi Capitol năm 2021.

Các thành viên Ủy ban điều tra Hạ viện về cuộc bạo loạn Đồi Capitol có hai thành viên đảng Cộng hòa Liz Cheney và Adam Kinzinger. Ủy ban này từng tập trung điều tra về vai trò của ông Trump trong cuộc bạo loạn.

Sau khi được Tổng thống Biden ban lệnh ân xá phòng ngừa, những người này có thể thoát khỏi mọi vấn đề pháp lý ở cấp liên bang ngay cả sau khi ông Biden rời Nhà Trắng và ông Trump lên nắm quyền.

Ân xá là một trong những đặc quyền của tổng thống Mỹ được quy định trong hiến pháp. Điều 2, Mục 2, Khoản 1 hiến pháp Mỹ ghi "Tổng thống có quyền hoãn thi hành án và ân xá với các tội danh chống lại nước Mỹ, ngoại trừ những trường hợp bị luận tội". Các tổng thống Mỹ thường ban hành loạt lệnh ân xá hoặc giảm án trong những ngày cuối nhiệm kỳ.