Nóng bỏng tranh cãi tạm dừng phát triển các mô hình AI mạnh mẽ

Dù còn nhiều quan điểm xung quanh việc kêu gọi tạm dừng phát triển các mô hình AI mạnh mẽ, nhưng giới chuyên gia và lập pháp cùng chung nhận định, công nghệ này cần được phát triển “an toàn, phù hợp đạo đức” dưới sự giám sát chặt chẽ hơn nữa.

Tốc độ phát triển vượt tưởng tượng?

“Tốc độ và sức mạnh của AI đang phát triển vượt ngoài tưởng tượng của chúng ta. Một số người nghĩ rằng nó sẽ phát triển chậm và con người còn hàng thập kỷ, thậm chí vài trăm năm để nghiên cứu”, Cai Hengjin, Giáo sư tại Viện Nghiên cứu Trí tuệ nhân tạo, Đại học Vũ Hán cho hay.

Đồng tình với nhận định này, Zhang Yizhe, Phó Giáo sư tại Đại học Khoa học và Công nghệ Nam Kinh, và Zhao Yaxiong, chuyên gia kỳ cựu của Amazon và là CEO Tricorder Observability, startup dịch vụ đám mây, đều bày tỏ lo ngại về thách thức bảo mật AI có thể gây ra.

“Tôi đã ký vào thư ngỏ ủng hộ quan điểm cần có một hệ thống tốt hơn để kiểm soát hoạt động phát triển của các công ty lớn”, Zhang nói, dù thừa nhận ông không đồng tình với toàn bộ nội dung của thư ngỏ.

Trong khi đó Zhao của Tricorder gọi xu hướng sử dụng ChatGPT gần đây để phân loại các báo cáo nghiên cứu là dấu hiệu nguy hiểm cho thấy chúng ta đang cho phép AI “đánh giá” công việc của con người.

Trước tình trạng ChatGPT khuấy đảo lĩnh vực giáo dục, Đại học Hồng Kông cho biết, trường sẽ yêu cầu sinh viên không sử dụng công nghệ này trong 1 học kỳ để có thời gian đánh giá và đưa ra ứng xử phù hợp với ứng dụng AI trong môi trường học thuật.

“Chúng tôi muốn các sinh viên được tiếp cận (với công nghệ AI) để học hỏi và nhà trường cũng cần giảng dạy những công nghệ này. Tuy nhiên, lĩnh vực giáo dục cần thời gian để điều chỉnh hoạt động, đặc biệt là trong quá trình đánh giá hay giao bài về nhà”, Alfonso Ngan, Phó Khoa kỹ thuật phụ trách nghiên cứu Đại học Hồng Kông cho biết.

Tạm dừng không phải câu trả lời

Trong khi đó, tỷ phú sáng lập Microsoft Bill Gates, nói rằng những lời kêu gọi tạm dừng phát triển AI “không giúp giải quyết những thách thức” phía trước. Thay vào đó, con người cần tập trung tận dụng tốt nhất sự phát triển của AI. Bill Gates cho biết, không rõ một lệnh tạm dừng, nếu xảy ra, sẽ được thực hiện trên toàn cầu như thế nào.

Tuần trước, Elon Musk cùng hơn 1.000 chuyên gia AI đã gửi thư ngỏ yêu cầu dừng khẩn cấp việc phát triển các hệ thống AI “mạnh hơn” GPT-4. Trong nhóm này còn có cả đồng sáng lập Apple, Steve Wozniak.

“Tôi không nghĩ việc đề nghị một đối tượng cụ thể dừng phát triển có thể giải quyết vấn đề”, Gates nói. “Rõ ràng những thứ đó có lợi ích to lớn, cái chúng ta cần làm là xác định lĩnh vực nào có rủi ro”.

Mặc dù gần đây tỷ phú người Mỹ đã tập trung toàn thời gian cho quỹ từ thiện “Bill và Melinda Gates”, ông vẫn được biết đến là người ủng hộ mạnh mẽ AI và coi công nghệ này là cuộc cách mạng với Internet và điện thoại di động.

Trong bài đăng “Kỷ nguyên của AI đã bắt đầu” xuất bản trên blog ngày 21/3, một ngày trước khi bức thư ngỏ lan truyền, Bill Gates nói rằng AI nên được sử dụng để thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng trên thế giới.

“Tôi thực sự không hiểu tại sao họ yêu cầu tạm dừng, có phải tất cả các quốc gia trên thế giới đều đồng tình hay không?”, ông nói. “Có rất nhiều quan điểm khác nhau trong lĩnh vực này”.

An ninh quốc gia

Trước chủ đề nóng của giới công nghệ suốt vài tháng qua, ngày 4/3, Tổng thống Mỹ J.Biden đã triệu tập cuộc họp với Uỷ ban Cố vấn Khoa học và Công nghệ (PCAST) để đánh giá “rủi ro và cơ hội” do AI đặt ra với con người, xã hội và an ninh quốc gia.

“Nội dung của buổi làm việc xoay quanh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi cũng như trách nhiệm đảm bảo an toàn trong sáng tạo, cũng như các biện pháp thích hợp khác”, Nhà Trắng cho biết trong thông báo chính thức.

Tại cuộc gặp, người đứng đầu nước Mỹ thông tin, vẫn còn phải đánh giá thêm về khả năng gây nguy hiểm của AI, nhưng các doanh nghiệp công nghệ cần có trách nhiệm đảm bảo sản phẩm của họ an toàn trước khi phát hành ra công chúng.

Ông Biden cho biết, phương tiện truyền thông xã hội là minh hoạ rõ ràng nhất về tác hại mà các công nghệ mạnh mẽ có thể gây ra nếu không có biện pháp bảo vệ phù hợp.

“Chúng ta đã thấy tác động đối với sức khoẻ tâm thần, hình ảnh bản thân cũng như cảm xúc tuyệt vọng, đặc biệt là với giới trẻ”, ông Biden nói, đồng thời thông tin, sẽ kêu gọi Quốc hội thông qua dự luật về quyền riêng tư nhằm đặt giới hạn dữ liệu cá nhân mà các công ty công nghệ có thể thu thập, cấm quảng cáo nhắm mục tiêu tới trẻ em và ưu tiên vấn đề sức khoẻ, an toàn trong quá trình phát triển sản phẩm.

Tuần trước, Trung tâm AI và Chính sách kỹ thuật số đã đề nghị Uỷ ban Thương mại Mỹ yêu cầu OpenAI dừng phát hành phiên bản thương mại mới của GPT4, mô hình AI đang làm mưa làm gió Internet với khả năng tạo văn bản tương tác giống con người.