Nỗ lực giảm thiểu nợ đọng tiền bảo hiểm xã hội

Có thể nói bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) là 2 chính sách quan trọng của hệ thống an sinh xã hội, góp phần cân bằng và từng bước thúc đẩy sự phát triển chung của cả xã hội. Tuy nhiên, qua giám sát của Ban Văn hoá - Xã hội HĐND tỉnh về việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT đối với người lao động trên địa bàn toàn tỉnh cho thấy nhiều doanh nghiệp vẫn còn nợ tiền đóng BHXH, BHYT kéo dài gây ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của người lao động. Nguyên nhân của tình trạng này một phần là do một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh; một số thì cố tình chây ỳ, cố tình nợ đọng tiền BHXH, BHYT.

Người lao động đang làm việc tại Công ty TNHH Sản xuất nguyên liệu giấy Việt - Nhật Cái Lân, một trong những đơn vị thực hiện nghiêm túc việc nộp BHXH, BHYT.

Để hỗ trợ những doanh nghiệp gặp khó khăn, từ đầu năm đến nay, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị chức năng và các địa phương tăng cường phối hợp đẩy mạnh các hoạt động quản lý nhà nước; thực hiện rà soát, nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Từ đó, có những giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp khắc phục khó khăn, phát triển sản xuất, ổn định tài chính để tham gia đầy đủ nghĩa vụ đóng nộp BHXH, BHYT. Cùng với đó, tỉnh và các ngành chức năng cũng tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra những đơn vị, doanh nghiệp cố tình nợ kéo dài và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Đồng thời, triển khai nhiều biện pháp quyết liệt nhằm đôn đốc, thu hồi nợ đối với các doanh nghiệp còn nợ đọng BHXH, BHYT kéo dài. Điển hình như BHXH tỉnh ký hợp đồng với các ngân hàng về việc hợp tác thu, thu nợ BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đối với các doanh nghiệp mở tài khoản tiền gửi thanh toán tại hệ thống thuộc ngân hàng đó. Cụ thể, ký chương trình phối hợp với Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Quảng Ninh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trong việc buộc trích từ tài khoản của đơn vị nợ BHXH theo Thông tư liên tịch số 03. Ký hợp đồng số 1243/BHXH-NHNT với Ngân hàng TMCP Ngoại thương chi nhánh Quảng Ninh về việc hợp tác thu, thu nợ BHXH, BHYT, BHTN đối với các doanh nghiệp mở tài khoản tiền gửi thanh toán tại hệ thống Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam. Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã, thành phố khởi kiện những đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN kéo dài ra toà; giao chỉ tiêu thu, chỉ tiêu thu hồi nợ đọng cho từng cán bộ, chỉ đạo cán bộ thường xuyên bám sát đơn vị. Theo số liệu từ BHXH tỉnh, tính đến hết 30-11-2015, đơn vị đã kiểm tra được 233 đơn vị, doanh nghiệp (đạt 112,6% kế hoạch năm) về tình hình thực hiện công tác thu, giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Qua đó, cơ quan BHXH đã phát hiện và lập 30 biên bản vi phạm hành chính gửi Thanh tra lao động để xử phạt; tiến hành khởi kiện 8 đơn vị nợ đọng dây dưa, kéo dài với tổng số tiền nợ BHXH, BHYT trên 40 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Huy Thông, Trưởng phòng thu BHXH tỉnh cho biết: Với những biện pháp quyết liệt trên, đến hết tháng 11-2015, toàn tỉnh đã thu được 3.353 tỷ đồng, đạt 91% kế hoạch, tăng 201 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; tổng số nợ BHXH, BHYT không phát sinh thêm và tương đương với cùng kỳ năm trước. Đồng thời, BHXH tỉnh cũng đã triển khai nhiều biện pháp để khai thác mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT bằng cách phối hợp cơ quan thuế, Sở Kế hoạch và Đầu tư trong việc nắm bắt danh sách các đơn vị có giấy phép kinh doanh để tổ chức thu. Cùng với đó, đơn vị cũng tiếp tục triển khai phần mềm tiếp nhận hồ sơ tham gia BHXH qua mạng internet, quản lý theo quy trình ISO 9001-2008, góp phần tăng cường cải cách thủ tục hành chính nhằm giảm thiểu những khâu rườm rà, không cần thiết. Đặc biệt, BHXH tỉnh còn đang cho triển khai việc tiếp nhận và trả hồ sơ ngay tại đơn vị sử dụng lao động (hoặc sẽ thông qua dịch vụ chuyển phát Bưu điện và chi phí do cơ quan BHXH chi trả) để tạo sự thuận lợi, nhanh chóng, dễ dàng cho các cá nhân, đơn vị tham gia và thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT.

Có thể thấy, nhờ sự chủ động trong công tác quản lý, công tác thu BHXH, BHYT của BHXH tỉnh với sự phối hợp, giúp sức từ các ban ngành, đơn vị, chính quyền các cấp mà tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh căn bản đã có những chuyển biến theo chiều hướng giảm dần, không có diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, việc đôn đốc, yêu cầu các đơn vị, doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT cho người lao động không chỉ là trách nhiệm riêng của ngành BHXH, mà còn là trách nhiệm chung của tất cả những đơn vị, cơ quan, người sử dụng lao động. Vì vậy, để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các cơ quan chức năng và sự tự nâng cao ý thức, trách nhiệm của người sử dụng lao động.

Lương Giang