Nhiều khó khăn trong thi công các dự án

Đến thời điểm này, hầu hết các dự án giao thông trọng điểm Quảng Ninh triển khai đã phải điều chỉnh tiến độ. Bên cạnh khó khăn do dịch Covid-19, thời tiết cực đoan, còn có nguyên nhân do giá nguyên vật liệu thời gian qua tăng nhanh, khiến các nhà thầu có tâm lý thi công cầm chừng, chờ điều chỉnh giá và giảm giá.

Cao tốc Tiên Yên - Móng Cái, cầu Cửa Lục 3, nút giao Hạ Long Xanh, nút giao Đầm Nhà Mạc… là những dự án giao thông mang tính chất động lực, có vai trò mở đất, mở đường, tăng cường liên kết vùng đang được Quảng Ninh tập trung thực hiện. Tuy nhiên, đến nay hầu hết các dự án đã phải điều chỉnh tiến độ do không đảm bảo được theo kế hoạch.

Ông Nguyễn Tiến Oánh, Phó Tổng Giám đốc điều hành cao tốc Tiên Yên - Móng Cái, cho biết: Để đảm bảo hoàn thiện “mảnh ghép cuối cùng” chuỗi cao tốc dọc tỉnh Quảng Ninh, chủ đầu tư và các nhà thầu đã rất nỗ lực, triển khai đồng bộ các giải pháp thi công ngay trong thời điểm dịch bệnh cam go nhất. Tuy nhiên, chia sẻ hầu hết các nhà thầu đều đo lường những rủi ro trước khi làm dự án, nhưng với biến động giá vật liệu quá lớn thời gian qua, các nhà thầu rất khó khăn để theo kịp thực tế. Hiện nay, nội dung hợp đồng ký kết có điều khoản về trường hợp có biến động giá thì được điều chỉnh. Tuy nhiên, đây là về mặt nguyên tắc, còn thủ tục pháp lý chưa kịp thời, đã khiến nhà thầu lo lắng, ảnh hưởng đến tiến độ tổng thể, chưa hoàn thành theo đúng kế hoạch vào 30/6/2022. Chủ đầu tư đã báo cáo UBND tỉnh xin gia hạn, hoàn thành dự án trong quý III/2022.

Tương tự tại nút giao Đầm Nhà Mạc, hợp đồng hoàn thành vào tháng 7/2022 sau gần 2 năm thi công; nút giao Hạ Long Xanh hợp đồng hoàn thành vào tháng 4/2022 và cầu Cửa Lục 3 hoàn thành vào quý I/2022, đến nay đều đã gia hạn vì không đảm bảo tiến độ, điều chỉnh hoàn thành vào cuối năm 2022. Trong đó, nút giao Đầm Nhà Mạc và Hạ Long Xanh là 2 nút giao lớn của tỉnh, có vai trò đặc biệt quan trọng kết nối trục cao tốc Hà Nội - Hải Phòng - Móng Cái với khu vực phía Tây của tỉnh, lực hút mới để tăng sức hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước vào TX Quảng Yên, TP Uông Bí và TX Đông Triều. Cùng với cầu Tình Yêu, cầu Cửa Lục 3 sẽ là công trình giao thông tiếp theo nối khu vực Hòn Gai, TP Hạ Long với các xã, phường Hoành Bồ, gắn kết tổng thể, liền mạch các khu dân cư, đơn vị hành chính và chuỗi sản xuất…

Ông Trần Hải Đăng, Chỉ huy trưởng công trường thi công nút giao Hạ Long Xanh, cho biết: Không chỉ có chuyện giá tăng mà còn có cả việc khan hiếm vật liệu. So với giá hợp đồng đấu thầu, hiện theo tính toán nhà thầu đang phải bù lỗ do giá sắt thép, nguyên liệu tăng gấp 2, giá xăng dầu tăng dịp đầu năm 2022 cũng khiến cước vận chuyển 1,3 triệu khối đất đắp mua về công trường đã đội giá 1/3. Nhà thầu cũng rất nỗ lực, khai thác tối đa nguồn nguyên vật liệu đã ký trước đó, tuy nhiên giá cả tăng từng ngày khiến nguồn cung cũng trở nên khan hiếm, rất khó khăn trong việc tạm ứng nhập nguyên vật liệu về công trường. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ do càng làm càng lỗ. Rất mong Chính phủ sớm có biện pháp kiểm soát giá cả vật liệu xây dựng, chủ đầu tư thực hiện giải pháp bù trượt giá để dự án sớm hoàn thành.

Trong bối cảnh hiện nay, đầu tư công là một trong những trụ cột đảm bảo tăng trưởng, là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, tạo thêm việc làm, thu nhập, nâng cao đời sống cho người lao động; bù đắp cho ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và biến động chính trị của thế giới... Quảng Ninh cũng đặt ra mục tiêu, đến hết quý III/2022, giải ngân đạt tối thiểu 80% kế hoạch vốn, đến 31/12/2022, giải ngân 100% kế hoạch vốn bố trí dự toán đầu năm.

Tuy nhiên, theo một số chuyên gia kinh tế nhận định, với biến động giá vật liệu xây dựng hiện nay, nhiều nhà đầu tư không dám nhận dự án, nhà thầu e ngại nhận thầu thi công, có nhận thì cũng sẽ thi công cầm chừng. Vì thế, nếu không có giải pháp kịp thời, tiến độ triển khai các dự án, tiến độ giải ngân khó đảm bảo theo kế hoạch. Để khắc phục, rất cần một cơ chế điều chỉnh giá phù hợp. Quan trọng hơn nữa là cơ chế ban hành phải nhanh, việc ra quyết định phải kịp thời mới tăng được hiệu quả hỗ trợ. Tiếp đến, các chủ đầu tư cũng cần được tạo điều kiện cho nhà thầu trong khâu thanh toán như tăng hạn mức tạm ứng để tháo gỡ một phần khó khăn về giá cả.