Ngân hàng sữa mẹ Bệnh viện Sản Nhi tỉnh

Qua gần 3 năm đi vào hoạt động, Ngân hàng sữa mẹ (NHSM) Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ninh đã trao thêm cơ hội sống cho nhiều trẻ, tạo nên những kỳ tích, giúp niềm hạnh phúc của mỗi gia đình thêm trọn vẹn.  

Ứng dụng, phát triển mô hình NHSM là đề tài được nhóm 5 bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi tỉnh triển khai từ tháng 5/2019. Ngày 1/11/2019 NHSM của Bệnh viện được thành lập theo Quyết định số 7962/UBND-VX3 của UBND tỉnh. Đây là NHSM đầu tiên khu vực miền Bắc, thứ 3 toàn quốc.

Cải tiến rõ rệt nhất của mô hình NHSM Quảng Ninh được Tổ chức FHI 360/ Alive & Thrive (Mỹ) gọi là “mô hình ba trong một”. Tức là tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh, trẻ sinh ra được chăm sóc theo chuẩn của Bệnh viện Thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc, được sử dụng sữa mẹ thanh trùng trong trường hợp không tiếp cận được sữa mẹ ruột theo chuẩn của NHSM quốc tế; bà mẹ được tư vấn dinh dưỡng và cách nuôi dưỡng trẻ từ lúc mang thai cho tới khi trẻ được 24 tháng tuổi. Điều này sẽ khắc phục được hạn chế trong việc sử dụng sữa mẹ hiến tặng tự phát chưa qua thanh trùng có tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh như HIV, viêm gan B và C và một số bệnh lý nhiễm trùng khác. 

Trước khi có NHSM, tỷ lệ sử dụng sữa mẹ hoàn toàn tại Khoa Sơ sinh của Bệnh viện Sản Nhi tỉnh là 1%. Sau khi có NHSM, tỷ lệ sử dụng sữa mẹ hoàn toàn là 100% (bao gồm sữa mẹ hiến tặng thanh trùng và sữa mẹ ruột). Nhờ đó, tỷ lệ tử vong trẻ sinh non dưới 28 tuần giảm 17,6%, tỷ lệ viêm ruột hoại tử giảm từ 12,6% năm 2019 còn 2,1% trong 5 tháng đầu năm 2021.

Tính đến tháng 5/2022, NHSM Bệnh viện Sản Nhi tỉnh đã huy động được 2.317 lít sữa mẹ thô từ 139 bà mẹ hiến tặng, cung cấp 2.100 lít sữa mẹ thanh trùng cho hơn 5.000 trẻ. Đặc biệt, trong các đợt dịch Covid-19, NHSM đã giúp 9 trẻ có mẹ nhiễm hoặc nghi nhiễm Covid-19 được sử dụng sữa mẹ thanh trùng; kết quả cả 9 trẻ đều âm tính với vi rút SARS-CoV-2, xuất viện mạnh khỏe.

Ngắm nhìn con của mình, sản phụ Hoàng Thị Chín (xã Quảng Nghĩa, TP Móng Cái) bày tỏ: "Tôi sinh con được 15 ngày chưa đủ sữa, lại sinh non. Tôi có pha sữa ngoài cho cháu ăn, nhưng cháu không hợp, hay nôn trớ. Các bác sĩ tư vấn và cho cháu ăn sữa mẹ tiệt trùng 11 ngày nay, cháu tiêu hóa tốt".

Chia sẻ về những “siêu lợi nhuận” từ NHSM, bác sĩ Nguyễn Thu Hà, Trưởng Khoa Sơ sinh, phụ trách NHSM Bệnh viện Sản Nhi tỉnh (một trong 5 tác giả Đề tài Ứng dụng, phát triển mô hình NHSM), cho biết: Mô hình NHSM của Bệnh viện đang triển khai rất hiệu quả. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), sữa mẹ thanh trùng tốt hơn nhiều sữa công thức, đặc biệt giúp rút ngắn thời gian điều trị của trẻ mắc các bệnh về đường ruột, nhiễm khuẩn. Với trẻ đẻ non trước đây có thể điều trị kéo dài cả tháng nhưng hiện tại chúng tôi cho ăn sữa mẹ tiệt trùng ngày thứ nhất, thứ hai, em bé đã tiếp nhận dung nạp được. Từ thực tế đó, ngày càng có nhiều bà mẹ hiểu được giá trị và tự nguyện hiến tặng sữa. 

Từ những thành công của đề tài sẽ góp phần nâng cao ý thức xã hội về vai trò, lợi ích của sữa mẹ và chia sẻ sữa mẹ an toàn, giúp tăng tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, tạo điều kiện cho chương trình nuôi con bằng sữa mẹ thành công.

Theo WHO, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục đến sau 24 tháng có thể giảm hơn 800.000 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi, tương đương với 13% tổng số tử vong.

Với những giá trị nhân văn cao cả, đề tài ứng dụng, phát triển mô hình NHSM của các bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi tỉnh đã đoạt giải nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh lần thứ VIII, năm 2020-2021.