Nâng cao mức thụ hưởng văn hóa cho nhân dân

Xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa thể thao (VHTT) đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở là việc làm ý nghĩa, nhằm tạo điều kiện để các tầng lớp nhân dân được thụ hưởng và tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Thời gian qua, hệ thống các thiết chế VHTT trên địa bàn tỉnh đã được đầu tư khá đồng bộ, hiện đại và đang không ngừng phát huy hiệu quả hoạt động.

Tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội

Nhận thức được vai trò quan trọng của văn hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các địa phương đã quan tâm, dành nhiều nguồn lực đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống thiết chế VHTT trên địa bàn toàn tỉnh. Đến nay, hệ thống thiết chế VHTT trong tỉnh cơ bản được hoàn thiện về số lượng cũng như chất lượng. Từ đây tạo nền tảng quan trọng để xây dựng và phát triển văn hóa, con người trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. 

Cấp tỉnh có hệ thống thiết chế Bảo tàng, Thư viện tỉnh; Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm; Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao; Sân vận động Cẩm Phả; Cung Văn hóa thanh thiếu nhi, Cung Văn hóa Lao động Việt Nhật. Cấp huyện có 13/13 thư viện, 13/13 huyện, thị xã, thành phố có Trung tâm VHTT. Cấp xã có 67/177 xã có nhà văn hoá; thôn, khu phố có 1.449/1.452 nhà văn hóa.

Bên cạnh đó, các thiết chế VHTT của các đơn vị, công ty thuộc Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam và các doanh nghiệp tư nhân trong tỉnh như Tập đoàn Sun Group với cơ sở vật chất hiện đại, được đầu tư nâng cấp thường xuyên và có đội ngũ cán bộ công tác chuyên trách đã hình thành một hệ thống thiết chế văn hóa khá hoàn chỉnh trong các đơn vị.

Sau đầu tư, các công trình VHTT có quy mô lớn của tỉnh đã phát huy tốt công năng sử dụng, thu hút nhiều giải thể thao cấp quốc gia, quốc tế. Đặc biệt, với việc sở hữu hệ thống thiết chế VHTT hiện đại, chuyên nghiệp cùng việc đáp ứng tốt các yêu cầu về cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông, Quảng Ninh đã đăng cai tổ chức 7/40 môn thi đấu trong khuôn khổ SEA Games 31 tại Việt Nam, chỉ đứng thứ 2 sau thủ đô Hà Nội.

Nhà thi đấu 5.000 chỗ Đại Yên, sân vận động Cẩm Phả, Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh chính là các địa điểm được lựa chọn để tổ chức các môn bóng chuyền trong nhà, bóng đá nữ, cờ vua. Với sự chuẩn bị chu đáo đó, các môn thi đấu SEA Games 31 tại Quảng Ninh đã được tổ chức thành công tốt đẹp, góp phần tích cực vào thành tích đặc biệt ấn tượng của Đoàn thể thao Việt Nam.

Siêu đại kiện tướng quốc tế Lê Quang Liêm chia sẻ: Sau 2 năm ảnh hưởng của đại dịch, tôi mới trở về Việt Nam và thi đấu cờ vua tại SEA Games 31 ở Quảng Ninh. Quả thật, tôi rất vui bởi ngoài sự yêu mến, chào đón của người hâm mộ thì điều kiện thi đấu cờ vua tại Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm được Quảng Ninh chuẩn bị rất chu đáo, chuyên nghiệp, không thua kém gì các giải đấu quốc tế tôi đã từng tham gia. Tôi tin tưởng và kỳ vọng Quảng Ninh sẽ tiếp tục là lựa chọn phù hợp cho các giải thi đấu thể thao uy tín của khu vực và thế giới trong thời gian tới đây.

Thêm nữa, các công trình văn hóa lớn như Bảo tàng, Thư viện tỉnh có quy mô kiến trúc hiện đại, vừa lưu giữ, bảo quản các giá trị văn hóa vừa là nơi phục vụ du khách đến tham quan, du lịch. Trong mùa du lịch cao điểm hè này, lượng khách du lịch đến tham quan Bảo tàng Quảng Ninh luôn tăng cao, đặc biệt vào ngày cuối tuần, dịp lễ. Qua đó, cho thấy sức hút đặc biệt từ các công trình VHTT trong việc quảng bá, phát triển du lịch địa phương, góp phần tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của nhân dân với các sản phẩm VHTT chất lượng cao.

Tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động

Cùng với hệ thống thiết chế VHTT cấp tỉnh, 13/13 địa phương đã lập quy hoạch quỹ đất dành cho hệ thống thiết chế VHTT. 100% các khu công nghiệp trên địa bàn cũng đã quy hoạch quỹ đất dành cho thiết chế VHTT tuy chưa có cơ sở vật chất để hoạt động.

Hệ thống văn hóa cấp huyện đã phát huy hiệu quả, từng bước đáp ứng được nhiệm vụ tuyên tuyền chủ trương, đường lối Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các nhiệm vụ chính trị của địa phương; các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao được tổ chức tốt, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Hàng năm, bình quân tổ chức từ 10-14 giải thể thao/huyện; các hoạt động văn hóa, văn nghệ diễn ra sôi nổi như: Hội diễn nghệ thuật quần chúng, liên hoan tiếng hát khu dân cư, ngày hội VHTT các dân tộc, đại hội thể dục thể thao. Ngoài ra, còn tổ chức các hội thi, hội diễn, các giải thể thao, các lớp năng khiếu... do các ngành, đoàn thể của các địa phương phối hợp tổ chức, thu hút đông đảo các thành phần, lứa tuổi tham gia.

Hệ thống các thiết chế VHTT cấp xã đến thôn, khu phố cũng đã đáp ứng nhu cầu giao lưu, sinh hoạt, hưởng thụ văn hóa tinh thần của người dân, tạo diện mạo mới ở các khu dân cư, góp phần nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở các địa phương. Từ năm 2016 đến nay, tỉnh đã đầu tư xây dựng 25 nhà văn hóa cấp xã với tổng kinh phí trên 80 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước và xã hội hóa.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động hệ thống thiết chế VHTT các cấp, trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện điều chỉnh quy hoạch phát triển sự nghiệp văn hóa, thể dục thể thao Quảng Ninh đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; xây dựng kế hoạch chi tiết, phân kỳ đầu tư kinh phí xây dựng và phát triển đồng bộ hệ thống thiết chế VHTT cấp xã, phường, thị trấn. Đồng thời, tập trung ban hành các chính sách kịp thời về đầu tư cũng như kinh phí tổ chức hoạt động để phát huy tốt hệ thống thiết chế VHTT từ cấp tỉnh đến cơ sở.

Cùng với đó, tăng cường đầu tư kinh phí để đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên cho cán bộ VHTT cấp xã, phường, thị trấn, chú trọng đến các đối tượng ở xã vùng cao, biên giới, biển đảo và vùng dân tộc thiểu số. Đặc biệt, đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động VHTT, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người dân tham gia đầu tư, sáng tạo, hoạt động và hưởng thụ...