Tăng cường công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình với người dân

Những năm gần đây, Quảng Ninh luôn đẩy mạnh tuyên truyền, triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, nhằm khắc phục các nội dung còn hạn chế theo 6 trục nội dung của chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI). Trong đó trục nội dung “Trách nhiệm giải trình với người dân” đã có những chuyển biến tích cực, góp phần tăng cường tính công khai, minh bạch, giúp người dân phát huy vai trò giám sát đối với việc thực thi chức năng quản lý nhà nước của chính quyền cơ sở, đưa phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” ngày càng đi vào thực chất.

Xác định rõ người dân là đối tượng chính thụ hưởng và thực thi chính sách, tham gia vào quy trình hoạch định chính sách, những năm qua Quảng Ninh đã làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền cho người dân, doanh nghiệp về các nội dung, vấn đề được biết, được bàn, được tham gia thực hiện, hoặc kiểm tra, giám sát. Đến nay, việc thực hiện công khai, minh bạch đã trở thành “chìa khoá” thực hiện dân chủ trên địa bàn tỉnh.

Trên cơ sở chỉ đạo chung của tỉnh, các xã, phường, thị trấn đã chủ động thực hiện công khai, minh bạch những nội dung được quy định. Nhất là các dự án, quy hoạch, bồi thường GPMB, chương trình xây dựng nông thôn mới, chính sách hỗ trợ, vay vốn phát triển sản xuất, quyết toán ngân sách, thủ tục hành chính; bình xét hộ nghèo... Nhiều địa phương thực hiện tốt việc niêm yết công khai các nội dung, chủ trương, chính sách, cũng như xây dựng được quy chế, quy định về việc tiếp xúc, đối thoại với nhân dân.

Điển hình như tại TX Đông Triều, các đơn vị, địa phương liên quan đã thực hiện tốt việc niêm yết công khai quy trình, thủ tục và giải quyết việc thuộc thẩm quyền theo quy định. Thị xã đã xây dựng 194 bảng tin tại 21/21 trụ sở UBND cấp xã và 173/173 nhà văn hóa thôn, khu, để niêm yết công khai các nội dung liên quan đến người dân; niêm yết các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại các xã, phường và Trung tâm Hành chính công thị xã. Bên cạnh đó, đặt hòm thư góp ý ở các thôn, khu, để người dân tham gia góp ý với chính quyền địa phương. Từ đó, người dân được tham gia bàn bạc, quyết định mức huy động các nguồn đóng góp tự nguyện để xây dựng cơ sở hạ tầng, công trình phúc lợi; tham gia xây dựng hương ước, quy ước...

Cũng trong thời gian qua, cấp uỷ, chính quyền từ thị xã đến cơ sở đều duy trì thực hiện nghiêm việc tổ chức họp giao ban với đội ngũ bí thư chi bộ, trưởng khu, trưởng ban công tác mặt trận theo định kỳ để nắm bắt thông tin hai chiều về tình hình địa phương, cũng như kịp thời tiếp thu phản ánh, kiến nghị của nhân dân về những vấn đề nổi cộm, phát sinh tại cơ sở để chỉ đạo giải quyết dứt điểm. Bà Ngô Thị Hằng (phường Mạo Khê, TX Đông Triều) chia sẻ: Việc chính quyền thực hiện công khai, minh bạch, thông tin đầy đủ đến người dân các chủ trương, chính sách là hết sức cần thiết để gắn kết, tạo sự đồng thuận giữa chính quyền và nhân dân. Từ đó, người dân chúng tôi sẽ tích cực phát huy trách nhiệm trong các nội dung phát triển KT-XH chung, cũng như phản ánh những vấn đề phát sinh từ thực tế để các cấp chính quyền có hướng điều hành phát triển địa phương một cách hiệu quả, bền vững nhất.

Hiện nay, 100% TTHC đưa vào giải quyết tại trung tâm hành chính công các cấp, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã được xây dựng quy trình giải quyết đảm bảo, trách nhiệm và được công bố, niêm yết công khai, minh bạch. Tỉnh cũng cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 cập nhật lên Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu điện tử, lên Cổng dịch vụ công trực tuyến http://dichvucong.quangninh.gov.vn. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị và địa phương trong tỉnh đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công khai minh bạch trong thu, chi ngân sách; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, khung giá đền bù... Theo đó, các quyết định, kế hoạch đều được công khai trên cổng thông tin điện tử của tỉnh và các cổng thông tin thành phần của các cơ quan, đơn vị, địa phương để người dân tiện theo dõi, nắm bắt thông tin.

Cùng với công khai, minh bạch, việc nâng cao trách nhiệm giải trình với người dân cũng là một trong những giải pháp quan trọng được Quảng Ninh tập trung thực hiện với mục tiêu “Lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo hoạt động”.

Tỉnh ủy chỉ đạo người đứng đầu các cấp ủy thực hiện nghiêm chế độ tiếp công dân định kỳ, đột xuất theo Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 16/2/2019 của Bộ Chính trị; kịp thời đối thoại với công dân khi cần thiết và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC), nhất là những trường hợp khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài; không để phát sinh thành điểm nóng, gây phức tạp về an ninh, trật tự.

Qua đó, việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu cấp ủy trong công tác tiếp công dân, trực tiếp đối thoại với người dân đã tạo ra sức lan tỏa lớn, tăng cường, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp uỷ, chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị trong triển khai nhiệm vụ công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC trên địa bàn.

Các mô hình: Hội đồng tiếp công dân của tỉnh, Hội đồng tư vấn giải quyết KNTC, kiến nghị tỉnh và ở các địa phương đã phát huy hiệu quả trong việc xem xét, giải quyết triệt để nhiều vụ việc khiếu nại, kiến nghị phức tạp, giảm phát sinh các đoàn đông người và những vụ việc KNTC, kiến nghị tồn đọng kéo dài. Việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật và các văn bản chỉ đạo về giải quyết KNTC của cấp trên; thi hành án hành chính đã có chuyển biến tốt về thời gian và trách nhiệm của địa phương, các đơn vị có liên quan.

Quá trình giải quyết KNTC đã thực sự quan tâm đến quyền lợi của công dân bằng nhiều hình thức tiếp cận, đối thoại trực tiếp, giải quyết thỏa đáng, có tình, có lý. Công tác phối hợp giữa các cơ quan tham mưu của UBND tỉnh với Công an tỉnh, TAND tỉnh, Viện KSND tỉnh được tăng cường, cụ thể ở các mặt: Nắm thông tin tình hình nhân dân; cung cấp, trao đổi hồ sơ, tài liệu; tham gia quy trình tố tụng các vụ án hành chính; phối hợp cung cấp số liệu, thông tin để tổng hợp báo cáo... Ngoài ra công tác trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh tiếp tục đạt nhiều kết quả tích cực, cơ bản đáp ứng nhu cầu hỗ trợ pháp lý của người dân. Qua đó góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng được trợ giúp pháp lý.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, năm 2022 số lượng đơn thư tiếp nhận và xử lý trên địa bàn tỉnh đã cơ bản giảm, không phát sinh điểm nóng về KNTC. Cụ thể, cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong tỉnh đã tiếp 9.753 lượt công dân, với 5.354 vụ việc; toàn tỉnh đã tiếp nhận, xử lý 10.959 đơn thư KNTC, kiến nghị, phản ánh, trong đó có 588 vụ việc khiếu nại và 26 vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính các cấp, còn lại là đơn kiến nghị, đề nghị, phản ánh, đơn nặc danh, không rõ địa chỉ. Tổng số đơn thư giảm 2,9%; số vụ việc khiếu nại giảm 13,6%; số vụ việc tố cáo giảm 21,2% so với năm 2021. Toàn tỉnh đã giải quyết được 603/707 vụ việc khiếu nại, đạt 85,28%; giải quyết 28/32 vụ việc tố cáo, đạt 87,5%.

Nhờ tăng cường công khai, minh bạch, nâng cao trách nhiệm giải trình với người dân, Quảng Ninh đã góp phần giảm thiểu những hạn chế, bất cập, khắc phục những sơ hở dễ bị lợi dụng để tham nhũng, tiêu cực, đồng thời củng cố niềm tin, sự đồng thuận của nhân dân trong các nhiệm vụ phát triển KT-XH chung trên địa bàn tỉnh.