Lãnh đạo Mỹ, Israel thúc đẩy tái thiết Gaza và di dời người Palestine

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/2 cho biết ông quyết tâm mua và sở hữu Gaza, nhưng có thể cho phép các quốc gia khác ở Trung Đông xây dựng lại một số khu vực của vùng đất đang bị tàn phá bởi chiến tranh này.

Trên chuyên cơ Không lực Một trong chuyến đi tới New Orleans để tham dự trận chung kết giải bóng bầu dục Quốc gia Super Bowl, ông Trump phát biểu với các phóng viên: "Tôi quyết tâm mua và sở hữu Gaza. Về việc tái thiết, chúng tôi có thể giao cho các quốc gia khác ở Trung Đông xây dựng từng khu vực, hoặc những bên khác có thể làm điều đó, dưới sự bảo trợ của chúng tôi. Nhưng chúng tôi cam kết sẽ sở hữu nó, nắm quyền kiểm soát và đảm bảo Hamas không quay trở lại... Chẳng có gì để quay về cả. Nơi đó giờ là một công trường phá dỡ. Phần còn lại sẽ bị phá hủy. Mọi thứ đều bị phá hủy".

Ông Trump cũng cho biết ông sẵn sàng xem xét khả năng cho phép một số người tị nạn Palestine vào Mỹ, nhưng sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể.

Trong động thái phản ứng, thành viên Văn phòng Chính trị Hamas Ezzat El Rashq đã chỉ trích những phát biểu mới nhất của ông Trump về việc mua và sở hữu Gaza. Ông này nêu rõ: "Gaza không phải là tài sản để mua bán. Đây là một phần không thể tách rời của vùng đất Palestine bị chiếm đóng", đồng thời nói thêm rằng người Palestine đẩy lùi mọi kế hoạch di dời.

Trong diễn biến liên quan, theo Fox News ngày 9/2, Đại sứ mới của Mỹ tại Israel Mike Huckabee tuyên bố Hamas sẽ không tồn tại trong tầm nhìn của chính quyền Trump về tương lai của Gaza. Ông Mike Huckabee khẳng định: "Sự tồn tại của Hamas là mối đe dọa đối với người Israel". Đại sứ Mike Huckabee cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc di dời người dân khỏi Gaza.

Cùng ngày, theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, Thủ tướng Israel Netanyahu gọi kế hoạch di dời người Palestine khỏi Gaza của Tổng thống Mỹ Donald Trump là "ý tưởng mới mẻ đầu tiên sau nhiều năm", đánh giá ý tưởng này có thể thay đổi tình hình tại Gaza.

Ông Netanyahu cũng cho rằng, đây không phải là sự "cưỡng chế di dời" mà là đưa ra cho người dân Gaza một lựa chọn để di dời tạm thời trong khi xây dựng lại khu vực này. Những người dân Gaza sau đó có thể quay lại nếu cam kết từ bỏ "chủ nghĩa khủng bố".

Về phần mình, Tổng thống Israel Isaac Herzog thông báo, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên lịch gặp Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sisi, Quốc vương Jordan Abdullah và có thể là cả Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman. Ông Herzog tuyên bố: "Đây là những đối tác cần được lắng nghe, cần được thảo luận. Chúng ta cũng phải tôn trọng cảm nhận của họ và xem cách chúng ta xây dựng một kế hoạch bền vững cho tương lai".

Trong khi đó, phóng viên TTXVN tại Trung Đông đưa tin, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 9/2 nhấn mạnh rằng không ai có quyền di dời người Palestine khỏi quê hương của mình.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở sân bay Ataturk trước chuyến công du ba nước châu Á, ông Erdogan nhấn mạnh “không ai có quyền trục xuất người dân Gaza khỏi quê hương lâu đời và vĩnh cửu của mình. Dải Gaza, Bờ Tây và Đông Jerusalem đều thuộc về người Palestine”.

Theo nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, bất chấp thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, chính phủ Israel hiện đang có những kế hoạch nguy hiểm hơn. Ông Erdogan nêu rõ: “Dưới áp lực của nhóm vận động hành lang theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái, những đề xuất của chính quyền mới của Mỹ liên quan đến Gaza không thuyết phục và không có giá trị đối với chúng tôi”.