Làm giàu rừng phòng hộ để bảo vệ nguồn nước

Một trong những tác dụng của rừng là bảo vệ nguồn nước, đặc biệt là đối với rừng phòng hộ. Tại Quảng Ninh đang có gần 133.000ha rừng phòng hộ và đất lâm nghiệp quy hoạch phòng hộ. Những năm qua, rừng phòng hộ của Quảng Ninh từng bước được làm giàu thông qua việc trồng xen, trồng bổ sung, thậm chí trồng mới, đồng thời được bảo vệ và phát triển tốt, qua đó thêm phần đảm bảo chức năng phòng hộ nguồn nước của rừng.

Rừng phòng hộ Yên Lập có tổng diện tích trên 11.000ha. Hiện trạng rừng phòng hộ Yên Lập đang đảm bảo về nguồn sinh thuỷ cho hồ Yên Lập, vốn là hồ thuỷ lợi chứa nước ngọt lớn nhất toàn tỉnh. Trong rừng phòng hộ Yên Lập có khoảng 2.000ha trồng keo, vốn trước đây là rừng sản xuất. Nhằm củng cố tính phòng hộ của rừng, từ 5 năm trước Ban Quản lý rừng phòng hộ Yên Lập đã tiến hành trồng bổ sung, trồng xen lim xanh trên diện tích rừng keo này.

Tại tiểu khu 91c rừng phòng hộ Yên Lập, những cánh rừng keo được trồng bổ sung, trồng xen lim xanh từ năm 2018, đến nay đạt tốc độ phát triển nhanh. Lim xanh là loại gỗ được đánh giá thuộc loại tốt nhất của rừng Quảng Ninh, có tính phòng hộ bền vững, bao gồm phòng hộ nguồn nước. Quảng Ninh là một trong ít địa phương đẩy mạnh phát triển cây gỗ lớn, cây bản địa trong rừng phòng hộ, bao gồm lim xanh.

Từ cách làm của Ban Quản lý rừng phòng hộ Yên Lập, gần đây nhiều đơn vị quản lý rừng trong tỉnh đã và đang từng bước tiến hành triển khai việc làm giàu rừng theo hướng trồng xen, trồng bổ sung lim xanh, cũng như các loại cây gỗ lớn hoặc cây bản địa trong rừng phòng hộ đầu nguồn. Đây là giải pháp làm giàu rừng phòng hộ bền vững, góp phần bảo vệ nguồn nước.

Cùng với trồng xen, trồng bổ sung cây bản địa hoặc trồng mới lại rừng, việc tăng cường bảo vệ rừng tự nhiên, cho rừng thời gian, không gian phát triển… cũng chính là hướng làm giàu rừng phòng hộ hiệu quả hiện nay. Điển hình là tại rừng phòng hộ Trúc Bài Sơn thuộc huyện Hải Hà, chất lượng rừng ở đây được đánh giá rất tốt. Điều này là do rừng ít bị tác động bởi con người, cũng như tác động từ môi trường tự nhiên. Đặc biệt, rừng Trúc Bài Sơn được quản lý bảo vệ rất nghiêm ngặt, là điều kiện quan trọng để cây rừng phát triển.

Hiện nay rừng Trúc Bài Sơn có diện tích gần 7.000ha, bao gồm trên 4.700ha rừng tự nhiên nằm trên lưu vực 2 nhánh chính của sông Hà Cối. Đây là điển hình của kiểu sinh thái rừng kín lá rộng, đa tầng tán, có nhiều loại cây giá trị lớn, cấu trúc 3 tầng, đang đảm bảo tốt chức năng tạo nguồn sinh thủy cho hồ Trúc Bài Sơn với dung tích khoảng 15 triệu m3 nước.

Cùng với hồ Yên Lập, hồ Trúc Bài Sơn đang được rừng bảo vệ nguồn nước, trên địa bàn Quảng Ninh còn hệ thống hàng trăm hồ, đập, trạm dâng lớn nhỏ không bị cạn nước, kể cả trong những thời điểm khô hạn, chính là nhờ có diện tích rừng phòng hộ rộng lớn và chất lượng rừng phòng hộ tốt, giàu có, đa dạng sinh học. Nguồn tài nguyên nước này đã đáp ứng tốt nhu cầu phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân, phục vụ sản xuất công nghiệp, canh tác nông nghiệp và cả các hoạt động du lịch dịch vụ, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của tỉnh.