Không chủ quan với bệnh sởi

Theo thống kê của Bộ Y tế, 3 tháng đầu năm nay, cả nước ghi nhận khoảng 40.000 ca nghi mắc sởi, trong đó 5 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Quảng Nam và Bình Phước, tương đương tổng số ca mắc của cả năm trước. Dịch bệnh sởi đang diễn biến phức tạp, ngành Y tế khuyến cáo người dân không nên chủ quan trước dịch bệnh.

Dịch sởi đã xuất hiện trên hầu hết tỉnh, thành phố, đặc biệt tập trung ở miền Nam với 57% tổng số ca, miền Trung 19%, miền Bắc 15%, và Tây Nguyên 9%. Một số địa phương ghi nhận số ca mắc tăng mạnh, gồm Cao Bằng, Nghệ An, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai, Đồng Tháp, An Giang và Lâm Đồng. Qua thống kê cho thấy, nhóm trẻ từ 9 tháng đến dưới 15 tuổi chiếm tỷ lệ mắc cao nhất với 73%. Trẻ dưới 6 tháng tuổi và từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi, nhóm chưa đến tuổi tiêm chủng, lần lượt chiếm 5% và 10%.

Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ năm 2024, số ca mắc sởi tăng nhanh trên toàn cầu, với nguy cơ bùng phát dịch ở nhiều quốc gia do tỷ lệ tiêm chủng thấp, chỉ đạt mức 80% hoặc thấp hơn. Ở nước ta, tỷ lệ tiêm phòng sởi chưa đạt yêu cầu, tình hình càng nghiêm trọng hơn khi đất nước đang bước vào chu kỳ bùng phát dịch 5 năm một lần. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng làm diễn biến dịch trở nên phức tạp và khó dự đoán. Lây truyền qua đường hô hấp, bệnh sởi có khả năng lây lan nhanh chóng, 90% người chưa có miễn dịch sẽ mắc bệnh nếu tiếp xúc gần người nhiễm. Trung bình, mỗi bệnh nhân có thể lây nhiễm cho 12-18 người khác. Miễn dịch cộng đồng chỉ đạt hiệu quả ngăn ngừa dịch khi tỷ lệ tiêm chủng tối thiểu đạt 95%.

Ngành Y tế dự báo số ca mắc sởi sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao như miền núi hoặc các địa phương có tỷ lệ tiêm chủng thấp, nơi điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế còn hạn chế. Trước dịch bệnh sởi đang tiếp tục diễn biến phức tạp, một số địa phương vẫn ghi nhận số ca mắc cao, để nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, ngày 15/3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 23/CĐ-TTg yêu cầu đẩy nhanh tiêm chủng vắc xin phòng, chống bệnh sởi. Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ các địa phương đẩy nhanh tiến độ triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng, chống bệnh sởi; kết thúc chiến dịch chậm nhất trong ngày 31 tháng 3 năm 2025.

Tại Quảng Ninh, tính đến cuối tháng 2/2025, toàn tỉnh đã ghi nhận 128 ca sốt phát ban nghi sởi, trong đó có 102 ca dương tính, tăng so với cùng kỳ năm trước. Các địa phương có số ca mắc cao gồm Hạ Long (43 ca), Móng Cái (23 ca), Quảng Yên (8 ca), Cẩm Phả (6 ca)… Riêng tại TP Hạ Long, trong tháng 2 đã ghi nhận chùm ca bệnh tại khu 8, phường Hà Phong (khu tái định cư làng chài) với 16 ca mắc.

Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây ra, có khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Để chủ động phòng, chống bệnh sởi, ngay từ giữa tháng 11/2024, khi một số địa phương trong cả nước đã xuất hiện và công bố bệnh sởi, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, đặc biệt là ngành Y tế tăng cường công tác phòng, chống bệnh sởi. Theo đó, Sở Y tế đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường theo dõi, giám sát, phát hiện sớm ca bệnh sởi và các bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp để xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch lây lan, bùng phát. Đồng thời, đảm bảo đầy đủ thuốc, vật tư, trang thiết bị, nhân lực, giường bệnh và thiết lập khu cách ly riêng phục vụ thu dung, điều trị bệnh nhân.

Đặc biệt, ngành Y tế cũng tăng cường truyền thông, vận động người dân đặc biệt là trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn. Công tác tiêm chủng được đẩy mạnh, tập trung rà soát, tiêm bù, tiêm vét vắc xin phòng sởi và các bệnh truyền nhiễm khác. Tỉnh đã triển khai tiêm chủng, tiêm bù, tiêm vét vắc-xin phòng sởi cho trẻ từ 9-12 tháng tuổi và vắc-xin phòng sởi - rubella cho trẻ từ 18-24 tháng tuổi và các trẻ là đối tượng tiêm chủng của năm 2023 chưa được tiêm phòng đầy đủ các mũi vắc-xin trong TCMR. Tính đến hết tháng 12/2024, kết quả tiêm chủng vắc-xin phòng sởi năm 2024 cho trẻ 9-12 tháng tuổi đạt 94,25%, vắc-xin phòng sởi - rubella cho trẻ 18-24 tháng tuổi đạt 89,46%, đều đạt và vượt tiến độ đề ra. Kết quả tiêm vét cho trẻ năm 2023, tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng sởi cho trẻ 9-12 tháng tuổi đạt 96,9%, vắc-xin phòng sởi - rubella cho trẻ 18-24 tháng tuổi đạt 97,4%, đạt chỉ tiêu kế hoạch của Bộ Y tế.