Iran phản ứng trước việc Mỹ tái chỉ định Houthi là tổ chức khủng bố

Bộ Ngoại giao Iran đã lên tiếng phản đối quyết định của Mỹ khi tái chỉ định lực lượng Houthi tại Yemen vào danh sách "tổ chức khủng bố nước ngoài", gọi đây là hành động phi lý và vô căn cứ, vi phạm luật pháp quốc tế.

Ngày 23/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmaeil Baghaei, chỉ trích động thái của Bộ Ngoại giao Mỹ, cho rằng đây chỉ là cái cớ để áp đặt các lệnh trừng phạt nhằm vào người dân Yemen.

Ông Baghaei cũng bày tỏ sự ủng hộ và đoàn kết của Iran với người dân Yemen cũng như những người Palestine bị áp bức trước sự chiếm đóng và hành động diệt chủng của Israel.

Phát biểu của ông nhấn mạnh: “Hành động của Bộ Ngoại giao Mỹ trong việc gán nhãn người dân Yemen là khủng bố phù hợp với sự ủng hộ của chính quyền Mỹ trước đây đối với cuộc diệt chủng kéo dài 15 tháng nhằm vào người dân Palestine ở Gaza”.

Ông cảnh báo, những hành động đơn phương, phi lý và không có cơ sở như vậy sẽ làm suy yếu hơn nữa luật pháp trong quan hệ quốc tế, đồng thời đe dọa hòa bình và ổn định khu vực.

Trước đó, ngày 22/1, theo thông báo của Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tái chỉ định lực lượng Houthi tại Yemen vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài (FTO).

Tuyên bố của Nhà Trắng cho biết hoạt động của Houthi đe dọa an ninh của công dân và nhân viên Mỹ ở Trung Đông, sự an toàn của các đối tác khu vực thân cận nhất của Mỹ, cũng như sự ổn định của thương mại hàng hải toàn cầu.

Động thái này sẽ áp đặt các hình phạt kinh tế khắt khe hơn so với các biện pháp của chính quyền Tổng thống Biden trước đó, nhằm phản ứng trước các cuộc tấn công của nhóm được cho là thân Iran này vào các tàu thương mại trên Biển Đỏ và tàu chiến Mỹ bảo vệ tuyến hàng hải quan trọng.

Những người ủng hộ động thái này cho rằng đây là một bước đi cần thiết từ lâu. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo hành động này có thể gây tác động đến những tổ chức viện trợ bị cho là hỗ trợ lực lượng Houthi, bao gồm một số tổ chức nhân đạo.

Kể từ tháng 11/2023, lực lượng Houthi, hiện kiểm soát phần lớn lãnh thổ Yemen, đã thực hiện hơn 100 vụ tấn công nhằm vào các tàu trên Biển Đỏ, tuyên bố rằng họ hành động để thể hiện sự đoàn kết với người Palestine trước cuộc chiến giữa Israel và Hamas tại Gaza. Các vụ tấn công của nhóm này đã đánh chìm hai tàu, bắt giữ một tàu khác và khiến ít nhất bốn thuyền viên thiệt mạng.

Các cuộc tấn công đã làm gián đoạn hoạt động vận chuyển hàng hóa toàn cầu, buộc nhiều công ty phải chuyển hướng qua tuyến đường dài và đắt đỏ hơn quanh miền Nam châu Phi trong hơn một năm qua.

Dưới thời Tổng thống Joe Biden, quân đội Mỹ đã cố gắng ngăn chặn các cuộc tấn công của Houthi nhằm bảo vệ lưu thông thương mại và tiến hành các đợt không kích hạn chế nhằm giảm khả năng quân sự của nhóm này, nhưng không nhằm vào lãnh đạo của họ.

Ngay khi nhậm chức năm 2021, ông Biden đã gỡ bỏ danh sách khủng bố của chính quyền tiền nhiệm nhằm giải quyết các lo ngại nhân đạo tại Yemen. Tuy nhiên, trước các cuộc tấn công trên Biển Đỏ, vào năm ngoái, ông Biden đã chỉ định Houthi là "Tổ chức khủng bố toàn cầu được chỉ định đặc biệt" (SDGT), một mức độ nhẹ hơn, tạo điều kiện cho các tổ chức nhân đạo hỗ trợ Yemen.

Tổ chức từ thiện Oxfam của Anh cảnh báo rằng quyết định này sẽ làm trầm trọng thêm khủng hoảng nhân đạo tại Yemen, gây gián đoạn nhập khẩu thực phẩm, thuốc men và nhiên liệu quan trọng.