Theo báo cáo mới nhất của HSBC Global Research, sau một năm yên ắng so với các nơi khác trên thế giới, đầu năm nay, áp lực giá tại các nền kinh tế ASEAN đã tăng lên đáng kể. Trong đó, nguyên nhân đến từ giá năng lượng và thực phẩm.
Dù vậy, so với các nước như Singapore, Thái Lan, Philippines thì Việt Nam vẫn nằm trong nhóm được đánh giá là dễ thở hơn với đánh giá lạm phát trong tầm kiểm soát.
Nhận định này tương tự với đánh giá của các tổ chức quốc tế khác về lạm phát ở Việt Nam. Đơn cử, World Bank trong báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô tháng 6/2022 cho biết, lạm phát tại Việt Nam tuy nhích lên vẫn thấp hơn đáng kể so với mục tiêu 4% của Chính phủ. Hay IMF cho rằng dự báo lạm phát sẽ tăng sát ngưỡng mục tiêu, đạt 3,9% về cuối năm.
HSBC Global Research cho biết, lạm phát giá năng lượng tại Việt Nam cũng đã kéo dài được một thời gian. Trong đó, giá vận tải tăng cao kỷ lục, vượt qua lạm phát thực phẩm để trở thành động lực chính thúc đẩy lạm phát toàn phần.
Bên cạnh giá dầu thế giới tăng, nguồn cung xăng dầu trong nước thiếu hụt càng khiến tình trạng khan hiếm năng lượng của Việt Nam nghiêm trọng hơn. Từ tháng 1/2022, nhà máy lọc hóa dầu lớn nhất Việt Nam là Lọc hoá dầu Nghi Sơn đã giảm công suất và gần như không hoạt động vào tháng 2, trước khi nâng công suất lên khoảng 80% vào tháng 3. Tình hình này buộc các cơ quan chức năng phải tìm kiếm nguồn thay thế.
Chính phủ Việt Nam cam kết nhập thêm 2,4 triệu mét khối xăng trong quý II. Trong khi đó, kể từ 1/4, Chính phủ cũng đã cắt giảm thuế bảo vệ môi trường xuống 2.000 đồng đối với xăng và 700-1.000 đồng đối với các loại nhiên liệu khác.
Với áp lực thứ hai đến từ nhóm thực phẩm, HSBC Global Research cho biết, tương tự các nước, Việt Nam cũng trải qua tình trạng tăng giá. Dù vậy, nếu so sánh, tình hình ở Việt Nam lại tốt hơn trong bối cảnh sản xuất thực phẩm chính yếu trong nước tương đối ổn định ở thời điểm hiện tại.
Điều này cũng được Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đề cập đến trong phiên trả lời chất vấn hôm 8/6. Ông nhận xét, Việt Nam tự chủ được lương thực thực phẩm - nhóm vốn chiếm 40% rổ hàng hóa, nên áp lực lạm phát ít hơn các nước. "Các nước lạm phát cao nhưng Việt Nam có độ trễ và tự chủ được tiêu dùng trong nước", Bộ trưởng nói.
Nhìn chung, theo đánh giá của HSBC Global Research, mức độ ảnh hưởng của nhóm hàng năng lượng và thực phẩm lên nhóm hàng hoá cơ bản tại Việt Nam không quá nhiều. Theo đó, sau khi xem xét nhiều khía cạnh, Việt Nam được giảm nhẹ mức dự báo lạm phát toàn phần trong năm 2022, từ 3,7% xuống còn 3,5% - dưới mức mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, ở tình huống giá năng lượng cao và kéo dài, đẩy giá cả nói chung lên, tổ chức này cũng lưu ý, nhiều khả năng lạm phát sẽ có lúc vượt qua trần 4% trong nửa sau của năm 2022 nhưng chỉ là tạm thời.
"Tình hình này có thể khiến Ngân hàng Nhà nước phải điều chỉnh lãi suất thêm 50 điểm cơ bản trong quý III/2022 trước khi tăng lãi suất ba lần (mỗi lần 25 điểm cơ bản) trong năm 2023", HSBC Global Research nhận định.
Ý kiến ()