Giải pháp “nới lỏng” cho người đã tiêm 2 mũi vaccine Covid-19

Việt Nam đã có hơn 21 triệu người tiêm 1 mũi và hơn 3 triệu người được tiêm 2 mũi vaccine Covid-19. Trước khi đạt được miễn dịch cộng đồng với 70% dân số được tiêm chủng, một số chuyên gia cho rằng cần tính tới biện pháp "nới lỏng" cho những đối tượng này trong việc đi lại làm việc và các hoạt động khác trong điều kiện giãn cách.

Tính đến phương án cấp giấy thông hành

Việt Nam đang nỗ lực đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine để đạt được miễn dịch cộng đồng một cách sớm nhất. Người tiêm đủ liều vaccine về cơ bản bảo vệ cho cá nhân không bị nặng khi nhiễm bệnh, giảm thấp nhất nguy cơ nhập viện, nguy cơ tử vong.

Hiện có TP Hồ Chí Minh là địa phương đầu tiên trong cả nước đạt tỷ lệ tiêm chủng cao, đã có khoảng 6 triệu người trên 18 tuổi tiêm mũi 1, đạt tỷ lệ 87,99% và gần 400 nghìn người tiêm mũi 2.

Thành phố đang dự thảo kế hoạch phục hồi kinh tế do tác động của Covid-19, trong đó có dự kiến áp dụng việc kiểm soát người dân di chuyển, làm việc, tham gia các hoạt động tại nơi công cộng khi đã có “giấy thông hành vaccine” thay cho các hình thức quản lý khác như giấy đi đường, khai báo di biến động dân cư, kết quả xét nghiệm âm tính...

Trong khi đó, tại Bình Dương, tỉnh cũng đang tính phương án cho những người dân tiêm 2 mũi vaccine sẽ được cấp giấy thông hành. Đồng thời, xem xét thêm đối với trường hợp tiêm 1 mũi vaccine đủ 20 ngày để cấp giấy thông hành trong thời gian tới. Hiện tỉnh đang giao ngành y tế và các cơ quan chuyên môn nghiên cứu tính về phương án này.

BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch thường trực Hội Truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh cho biết, với tỷ lệ tiêm vaccine mũi 1 cao với số lượng hàng chục nghìn bệnh nhân khỏi bệnh, đã có miễn dịch cộng đồng thì TP Hồ Chí Minh có thể tính tới phương án nới lỏng giãn cách. Tuy nhiên, việc nới lỏng giãn cách sẽ thực hiện từng phần và có giám sát.

Theo chuyên gia này, những người đã tiêm 1 mũi vaccine đủ 14 ngày hoặc 2 mũi vaccine hoặc mắc Covid-19 đã khỏi bệnh có thể quay trở lại công việc của mình. “Công ty nào có tỷ lệ tiêm vaccine cao có thể cho trở lại làm việc, cửa hàng nào có giấy chứng nhận tiêm vaccine có thể cho trở lại buôn bán. Những nhà máy, công trình xây dựng đã tiêm đủ ít nhất 1 liều vaccine và đã qua 14 ngày có thể quay trở lại hoạt động”, BS Khanh nói.

PGS, TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, với một số địa phương đang thực hiện giãn cách xã hội, người dân cần tuân thủ theo quy định và 5K. Tuy nhiên, với những người đã tiêm đủ mũi vaccine và áp dụng 5K có thể trở lại cuộc sống làm việc, học tập bình thường.

Chuyên gia này đề nghị Bộ Y tế sớm có hướng dẫn với nhóm đã tiêm đủ 2 mũi vaccine có giấy thông hành riêng. Ông Nga cũng lưu ý khi cấp giấy thông hành vaccine cần phải tính toán người tiêm đã qua 14 ngày, đủ thời gian tạo miễn dịch hay chưa. Đồng thời, cần phải quản lý chặt chẽ khu vực đông người. Tại khu vực tập trung ít người, mọi người đã tiêm vaccine và mắc bệnh đã khỏi có thể đi làm.

Cần thận trọng tuân thủ quy định 5K

PGS, TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam chưa đạt tỷ lệ tiêm bao phủ 70% dân số, chưa có miễn dịch cộng đồng, vì thế người đã tiêm đủ liều vẫn có thể bị nhiễm (không triệu chứng hoặc nhẹ) và do đó vẫn là nguồn lây cho người khác.

"Trong số người bị lây bệnh từ họ mà chưa được tiêm vaccine lại có nguy cơ mắc bệnh nặng. Đồng thời, người được tiêm vaccine mà nhiễm SARS-CoV-2 đi tới vùng có tỷ lệ tiêm chủng thấp có thể lây lan cho người chưa tiêm vaccine và gây bùng phát dịch", ông Phu nói.

Để làm sao hài hòa vấn đề này với những người đã tiêm vaccine được có một quy định riêng về đi lại, TS, BS Phạm Quang Thái, Phó Trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng khu vực phía bắc cho rằng, cần phải đánh giá được cộng đồng người này sinh sống là an toàn.

“Địa phương nơi người tiêm vaccine ở đã được tiêm chủng với tỷ lệ cao, đã tiêm hết cho những đối tượng như người cao tuổi, người bệnh nền thì có thể tính tới việc cho đi lại thoải mái trong vùng an toàn. Tuy nhiên, nếu trong vùng không an toàn, tỷ lệ tiêm cho người già, có bệnh nền chỉ dưới 50% thì không thể an toàn và không thể thoải mái đi lại được”, ông Thái nói.

Vì thế, theo chuyên gia này, một người chỉ có thể trở lại cuộc sống thoải mái như trước khi đã tiêm vaccine, xét nghiệm âm tính, lịch sử đi lại an toàn. Bên cạnh kiểm soát cá nhân về tiêm vaccine, kết quả xét nghiệm âm tính của người dân, cơ quan chức năng phải kiểm tra tính an toàn của người đó qua lộ trình đã đi.

Trong giai đoạn hiện nay các địa phương cần phải tăng tốc tiêm chủng. Đặc biệt, ông Trần Đắc Phu cho rằng, các địa phương cần ưu tiên tiêm cho những đối tượng người già, người mắc bệnh nền, vì đó những trường hợp dễ có nguy cơ gia tăng mức độ nặng cũng như tử vong nếu mắc Covid-19.

Cuối tháng 7, TP Hồ Chí Minh đã triển khai tiêm vaccine cho người cao tuổi, người có bệnh nền và đã triển khai tiêm được cho 689.191 người (tính đến 2/9). Ngày 3/9 vừa qua, TP Hà Nội vừa có công văn triển khai tiêm chủng đợt 12 và bổ sung 2 đối tượng này được ưu tiên tiêm chủng để bảo vệ những người yếu thế này, hạn chế tối đa tỷ lệ nhiễm và nếu nhiễm cũng hạn chế thấp nhất tỷ lệ tử vong.