EU gia hạn trừng phạt quy mô lớn với Nga

Hungary ngày 14/3 đồng ý ngừng phủ quyết và cho phép Liên minh châu Âu (EU) gia hạn các biện pháp trừng phạt lên hơn 2.400 cá nhân và thực thể, chủ yếu đến từ Nga, mà khối áp đặt để phản ứng lại chiến dịch của Moskva tại Ukraine.

Danh sách này bao gồm hàng trăm chỉ huy quân đội, quan chức chính phủ, doanh nhân và thành viên Wagner. Họ bị đóng băng tài sản tại EU và bị cấm nhập cảnh hoặc quá cảnh qua lãnh thổ các nước EU.

"Quyết tâm ủng hộ Ukraine của chúng tôi là kiên định", Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen viết trên mạng xã hội X.

Động thái diễn ra chưa đầy 48 giờ trước khi những biện pháp trên hết hiệu lực vào nửa đêm ngày 15/3. Chúng cần được gia hạn 6 tháng một lần bằng hình thức đồng thuận, đồng nghĩa chỉ cần một quốc gia phản đối là đủ khiến toàn bộ quá trình bị đình trệ.

Hungary đã nhiều lần dùng quyền phủ quyết của mình tại các cuộc họp cấp đại sứ của EU trong tuần này, gần nhất là vào ngày 13/3. Các nhà ngoại giao cho biết Budapest yêu cầu phải xóa một số cái tên trong danh sách trừng phạt để đồng ý thông qua việc gia hạn.

Sau những cuộc thảo luận căng thẳng đằng sau hậu trường, các bên đã thỏa hiệp và nhất trí xóa ba cái tên mà Hungary muốn. Những người này gồm Bộ trưởng Thể thao Nga Mikhail Degtyaryov; Gulbahor Ismailova, em gái của nhà tài phiệt Alisher Usmanov; doanh nhân Viatcheslav Moshe Kantor.

Ngoài ra, doanh nhân Vladimir Rashevsky và ba cá nhân đã qua đời cũng được xóa khỏi danh sách.

"Tôi đoán là họ đã tỉnh ngộ", một quan chức ngoại giao cấp cao cho biết. "Họ nhận ra rằng đứng về phía ông Putin không phải là hành động tốt nhất".

Hungary trước đó phản đối gia hạn các biện pháp trừng phạt, vốn nhắm vào cả Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Sergey Lavrov, do lo ngại điều này sẽ gây trở ngại cho nỗ lực đàm phán để chấm dứt chiến sự tại Ukraine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, đối tác thân cận của Thủ tướng Hungary Viktor Orba, gần đây đẩy mạnh nỗ lực trung gian nhằm giúp Nga và Ukraine đạt thỏa thuận ngừng bắn.

Hungary hồi tháng 1 cũng từng trì hoãn tới phút chót trước khi đồng ý gia hạn các biện pháp trừng phạt của EU nhằm vào kinh tế Nga, do mâu thuẫn với Ukraine về vấn đề nguồn cung khí đốt. Budapest chỉ đồng ý ngừng phủ quyết sau khi Brussels cam kết sẽ xem xét các khiếu nại của Hungary.

Thủ tướng Orban được xem là người có lập trường thân thiện với Nga nhất trong giới lãnh đạo các nước NATO. Ông nhiều lần kêu gọi liên minh hạn chế can thiệp vào xung đột Ukraine, ủng hộ thúc đẩy đàm phán thay vì viện trợ vũ khí cho Kiev và kéo dài xung đột.

Ông cũng phản đối Ukraine gia nhập NATO do lo ngại những hệ quả khó lường với địa chính trị châu Âu.