Dệt may lo đứt gãy chuỗi cung ứng 3 tháng cuối năm

Giải pháp phục hồi sau giãn cách xã hội của ngành dệt may là sản xuất theo hướng an toàn, đàm phán được đơn hàng với đối tác và cần giữ chân người lao động.

Số liệu từ Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho thấy tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may 9 tháng đầu năm đạt 29 tỷ USD, tăng 13,2% so với cùng kỳ 2020 nhưng giảm 0,04% so với cùng kỳ 2019.

Ảnh hưởng của dịch bệnh và các biện pháp giãn cách xã hội kéo dài khiến tăng trưởng xuất khẩu của ngành dệt may theo chiều hướng giảm dần trong từng quý.

Hiệp hội nhận định 3 tháng cuối năm, ngành sẽ phải đối mặt với nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng do đối tác chuyển đơn hàng đi nơi khác và nguy cơ thiếu lao động do người lao động đang có xu hướng về quê tránh dịch, không dễ quay trở lại ngay.

Tại kịch bản tích cực nhất, Việt Nam khống chế được dịch bệnh và thực hiện "bình thường mới" từ đầu tháng 10, Vitas dự báo xuất khẩu cả năm đạt khoảng 37,5-38 tỷ USD. Nếu tình hình dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, còn địa phương, khu công nghiệp bị phong tỏa thì xuất khẩu cả năm dự kiến chỉ đạt khoảng 36-36,5 tỷ USD.

Kịch bản tiêu cực, xuất khẩu dệt may sẽ chỉ đạt 33,5-34 tỷ USD nếu không kiểm soát được dịch bệnh, tiếp tục phong tỏa, giãn cách đến đầu tháng 12.

"Thâm hụt lao động từ nay đến cuối năm sẽ vào khoảng 35-37%. Mặc dù TP.HCM và các tỉnh, thành phố phía Nam đang dần mở cửa trở lại trong tháng 10, vẫn rất khó để công nhân quay trở lại làm việc vì chỉ còn vài tháng sẽ đến Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán. Chưa kể đến việc nhiều địa phương đang áp dụng biện pháp giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 là rào cản trong việc tìm nguồn lao động thay thế", ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Vitas nhìn nhận.

Để vượt qua khó khăn, hiệp hội cho rằng cần sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong việc thực hiện các phương án chống dịch song hành cùng phương án sản xuất bảo đảm mục tiêu "sống chung an toàn với dịch để phục hồi kinh tế".

Các doanh nghiệp sẽ phải tìm mọi cách để chuỗi cung ứng ngành dệt may không bị đứt gãy. Mỗi doanh nghiệp sẽ bố trí sản xuất theo phương án "3 tại chỗ" "1 cung đường - 2 điểm đến", "4 xanh". Doanh nghiệp cùng hỗ trợ nhau thực hiện đơn hàng dang dở. Làm việc với khách hàng để khách chia sẻ khó khăn, chấp nhận giãn tiến độ giao hàng, không hủy đơn hàng chuyển đi nơi khác.

Vitas cũng cho rằng tất cả doanh nghiệp cần quan tâm đến người lao động, kêu gọi lao động trở lại làm việc để họ tiếp tục gắn bó với doanh nghiệp; ưu tiên rà soát, làm thủ tục kịp thời cho những lao động là đối tượng được hưởng các gói hỗ trợ của Nhà nước để bảo đảm an sinh cho họ.

Trong khi đó, nhận định về thị trường dệt may năm 2022, ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Tập đoàn dệt may Việt Nam (Vinatex) cho rằng thị trường thế giới sẽ tiếp tục phục hồi nhu cầu bằng năm 2019 (trước dịch), đặc biệt ở các nước phát triển. Tuy nhiên, giá nguyên liệu đầu vào của ngành dệt may như bông, xơ, sợi, vải tiếp tục xu thế tăng; logistics vẫn tăng giá cao sẽ là thách thức với doanh nghiệp.

Tại Việt Nam, ông Trường cho rằng nửa đầu năm 2022, các doanh nghiệp ngành dệt may sẽ vẫn phải thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cho đến khi việc tiêm vaccine phủ được 75% dân số và đạt mức miễn dịch cộng đồng. Nửa cuối năm 2022, các doanh nghiệp sẽ thích nghi và yên tâm làm việc trong điều kiện "bình thường mới".

"Nếu phục hồi khoảng 90% người lao động làm việc tại các đơn vị phía Nam thì năm 2022, Vinatex có khả năng đạt được doanh thu ngang với năm 2019", ông Lê Tiến Trường nói.