Đề xuất nhập khẩu vàng để hạ cơn sốt giá

Giá vàng liên tục lên cơn sốt, trong khi công ty vàng không có đủ vàng để bán cho người dân. Công ty vàng nữ trang cũng "đói" nguyên liệu. Nhiều doanh nghiệp và chuyên gia kiến nghị cần cho phép nhập khẩu vàng để giúp thị trường vàng "có vào - có ra".

Ngày 20-3, giá vàng thế giới lập kỷ lục mới ở mức 3.051 USD/ounce, kéo giá vàng trong nước vượt qua ngưỡng 100 triệu đồng/lượng, lên 100,4 triệu đồng/lượng, trước khi giảm xuống dưới 100 triệu đồng/lượng vào cuối ngày khi giá vàng thế giới quay đầu, giảm về 3.025 USD/ounce (tương đương 93,87 triệu đồng/lượng).

Giá vàng tăng nhanh, muốn mua cũng khó

Ngày 20-3, các ngân hàng bán vàng "bình ổn" vẫn công bố giá bán vàng nhưng khách hàng hầu như không mua được. Chẳng hạn, Vietcombank công bố giá bán vàng miếng là 10.040.000 đồng/chỉ, còn Agribank và VietinBank niêm yết 10.400.000 đồng/chỉ. Tuy nhiên chị N.T.L. (Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết không thể mua được vàng miếng SJC trên app của các ngân hàng này.

Để trả nợ 4 lượng vàng miếng SJC vay người thân cách đây hơn một năm, từ trước Tết chị L. đã mua được 2 lượng vàng qua ngân hàng. "Nhưng suốt ba hôm nay tôi cứ vào đăng ký mua thì không được.

Như lúc 9h30 hôm 20-3, tôi vào đăng ký mua vàng qua ứng dụng của Vietcombank nhưng hệ thống ngân hàng này tự động thông báo lựa chọn điểm giao dịch khác hoặc quay vào đăng ký ngày tiếp theo. Lý do ngân hàng đã nhận đủ số lượng khách hàng đăng ký mua vàng SJC miếng trong ngày 20-3", chị L. nói.

Ông Nguyễn Ngọc Trọng, giám đốc Công ty vàng Đối tác mới (NPJ), cho rằng do nguồn cung vàng trong nước hạn chế, các đơn vị lớn bán nhỏ giọt khiến yếu tố tâm lý trên thị trường bị đẩy lên cao, nhất là đối với vàng nhẫn vì từ lâu các công ty vàng không được nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch.

"Chưa kể gần đây cứ mua vàng là lãi trong khi những kênh đầu tư khác èo uột khiến người dân càng đổ vốn vào vàng, thậm chí mua bất chấp giá", ông Trọng nói.

Ông Lê Trí Thông, tổng giám đốc PNJ, kiến nghị cần có sự phân tách rõ ràng giữa vàng trang sức và vàng miếng - dù cùng là vàng nguyên liệu nhưng tính chất và mục đích sử dụng khác nhau.

Theo ông Thông, nếu coi vàng trang sức là sản phẩm tiêu dùng thông thường, cần cho phép doanh nghiệp kinh doanh vàng nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức.

"Số ngoại tệ bỏ ra để nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức chỉ khoảng 1-2 tỉ USD/năm, so với số ngoại tệ để nhập khẩu mỹ phẩm, điện thoại, túi hiệu... thì không đáng bao nhiêu", ông Thông nói và cho biết do không được nhập khẩu vàng nguyên liệu nhiều năm qua, nên dù có tiềm năng rất lớn nhưng ngành sản xuất vàng trang sức của Việt Nam gặp nhiều khó khăn.

Theo ông, nhiều lao động có tay nghề cao trong ngành đang chuyển sang các lĩnh vực khác. Đây là điều đáng lo ngại bởi tiềm lực của lực lượng lao động lành nghề trong ngành trang sức của Việt Nam không thua kém so với Thái Lan hay Indonesia. Việt Nam hoàn toàn có khả năng phát triển ngành trang sức thành ngành xuất khẩu mạnh.

Cần sớm cho nhập vàng nguyên liệu

Trao đổi với Tuổi Trẻ, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng nên cân nhắc giải pháp sớm cho nhập khẩu vàng. Bởi giá vàng trong nước tăng cao là do giá vàng thế giới tăng. Đặc biệt chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới vài ba ngày gần đây tăng lên tới hơn 5 triệu đồng/lượng là do cầu trong nước quá lớn so với cung.

"Ngân hàng Nhà nước nên xem xét nhập khẩu vàng để giúp đáp ứng một phần nhu cầu mua vàng của người dân và thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới" - ông Long kiến nghị và nói thêm lượng ngoại tệ nhập khẩu vàng cũng chiếm tỉ trọng nhỏ so với nhập khẩu các mặt hàng khác.

Ông Huỳnh Trung Khánh - phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam - cũng cho rằng thời gian qua nguồn cung vàng miếng SJC chủ yếu là từ Ngân hàng Nhà nước bán bình ổn. Trong khi đó do giá vàng ngày càng tăng, người dân không bán ra nên nguồn cung càng khan hiếm. Vì vậy cơ quan quản lý cần cho nhập khẩu vàng.

"Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam đã nhiều lần kiến nghị nhập khẩu vàng nguyên liệu về sản xuất để đưa ra thị trường, đáp ứng nhu cầu người dân. Nếu không nhập khẩu, e là tình trạng buôn lậu vàng sẽ gia tăng, đặc biệt là khi những ngày gần đây giá vàng biến động mạnh, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới tăng lên mức khoảng 5 triệu đồng/lượng" - ông Khánh nói.

Chuyên gia Trần Duy Phương cho hay có hai phương án để tăng nguồn cung vàng nguyên liệu cho thị trường, đó là cấp quota (hạn mức) cho các doanh nghiệp trực tiếp nhập vàng, hoặc Ngân hàng Nhà nước nhập vàng nguyên liệu về rồi bán lại cho doanh nghiệp. Khi được cấp quota nhập vàng trực tiếp, các doanh nghiệp này phải báo cáo việc nhập khẩu vàng cho Ngân hàng Nhà nước để quản lý, giám sát.

Việc cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch sẽ giúp triệt tiêu được vàng lậu và làm thị trường vàng thông suốt hơn. "Một khi thị trường vàng trong nước và thế giới liên thông, nếu giá vàng trong nước cao hơn giá vàng thế giới, doanh nghiệp sẽ nhập vàng. Khi giá vàng trong nước thấp hơn, doanh nghiệp xuất khẩu vàng thu ngoại tệ về", ông Phương nói.