Cơ khí TKV đáp ứng nhu cầu thiết bị khai thác than

Nhằm chủ động nguồn cung các thiết bị cơ khí dùng trong hoạt động khai thác than, khoáng sản, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã dành nhiều nguồn lực, sự ưu tiên cho lĩnh vực cơ khí. Những năm qua, các đơn vị cơ khí trong TKV đã tập trung đầu tư đổi mới thiết bị gia công hiện đại. Nhiều sản phẩm cơ khí chế tạo, cơ khí gia công chính xác đã được sản xuất, kịp thời đáp ứng nhu cầu cho khai thác than cũng như khẳng định vai trò của cơ khí TKV trong giai đoạn hiện nay. 

Đối với mô hình khai thác than hầm lò vùng Quảng Ninh, không phải diện sản xuất nào cũng có thể đầu tư máy móc nhập khẩu cỡ lớn. Hình thái địa chất của mỏ hầm lò ở Việt Nam không lý tưởng về chiều dài theo phương, nhiều vị trí có tiết diện nhỏ, hẹp, dốc và nghiêng; vì vậy khó áp dụng đồng bộ máy móc cỡ lớn như mô hình khai thác mỏ của nhiều quốc gia trên thế giới. Do đó, những vị trí "khó" lại cần cơ giới hóa, thông thường các sản phẩm cơ khí chế tạo của TKV với kích thước nhỏ, gọn, trọng lượng nhẹ mới có thể đáp ứng được yêu cầu. 

Từ năm 2019 đến nay, các đơn vị cơ khí của TKV đã chế tạo và đưa vào sản xuất thành công các thiết bị, như: Xe khoan đào lò ME-01-DE, máy xúc lật hông mini ML 01, máy xúc EKG-10, máy đào lò liên hợp Com-bai AM-50Z... Tuy "nhỏ" nhưng những sản phẩm này đang phát huy hiệu quả sản xuất ở các mỏ hầm lò.

Những cột chống thủy lực trước đây, 100% nhập từ Trung Quốc, thì nay hầu hết các đơn vị cơ khí của TKV đều có thể chế tạo, chất lượng không thua kém thiết bị nhập. Ngoài ra, những sản phẩm như giàn chống tự hành, giá khung di động cùng nhiều loại phụ tùng, vật tư, thiết bị mỏ như vì lò, trước đây phụ thuộc thị trường Trung Quốc, thì nay cũng đã trở thành sản phẩm chủ lực của nhiều đơn vị cơ khí TKV.

Không dừng lại ở những sản phẩm "nhỏ, gọn", nhiều đơn vị cơ khí của TKV đã thử sức với những thiết bị cơ khí cỡ lớn. Hiện nay, Công ty CP Cơ điện Uông Bí đang chế tạo thử nghiệm Máy khoan xúc đa năng - một thiết bị có thể thực hiện đồng thời các thao tác khoan và xúc tại các gương lò đá và lò chợ khai thác than. Sản phẩm này ra đời dựa trên nhu cầu tích hợp cùng lúc các tính năng cơ bản của một số thiết bị như máy khoan, máy xúc, máy khấu để tiết kiệm chi phí đầu tư của các mỏ. Theo đó, máy khoan xúc đa năng của Công ty CP Cơ điện Uông Bí được thiết kế với cơ cấu tháo lắp nhanh các thiết bị, như: Đầu khoan, đầu khấu, gầu xúc. 

Ngoài ra, đơn vị cũng đang thiết kế chế tạo và vận hành thử nghiệm tàu điện 8 tấn 2 cabin - một sản phẩm cải hoán dùng trong công tác vận tải của các mỏ hầm lò. Với cấu tạo bổ sung thêm 1 cabin, sản phẩm mới được kỳ vọng sẽ nâng cao công tác an toàn trong quá trình vận hành tại các mỏ. 

Để sản xuất các sản phẩm cơ khí có thiết kế phức tạp, Công ty CP Cơ điện Uông Bí đã đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, như: Máy tiện, máy khoan CNC, máy cắt thép tấm laze... "Các thiết bị được đầu tư đã được áp dụng tối đa và phát huy hiệu quả, như giải quyết công nghệ chế tạo sản phẩm hiện có của Công ty, đồng thời tăng năng suất lao động khoảng 20% so với máy chuyên dùng, máy vạn năng cùng một số công đoạn thủ công trước đó. Đây cũng là xu hướng đầu tư thiết bị sản xuất của Công ty trong những năm tiếp theo" - ông Nguyễn Minh Tâm, Giám đốc Công ty CP Cơ điện Uông Bí cho biết. 

Tính đến nay, Cơ khí TKV đã đầu tư đồng bộ 12 dây chuyền thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất xy lanh thủy lực; lắp ráp xe tải hạng nặng; sản xuất xích hợp kim công nghiệp; chế tạo con lăn; đóng mới và sửa chữa các phương tiện vận tải thủy đến 15.000 DWT... 

Theo ông Nguyễn Văn Rực, Phó Giám đốc Công ty CP Cơ khí Hòn Gai, cơ bản các sản phẩm cơ khí đơn vị cung cấp cho TKV là cơ khí chế tạo, từ khâu đúc phôi đến gia công chính xác; trừ một số phụ tùng như vòng bi, động cơ, hộp giảm tốc cần nhập khẩu. Tỷ lệ cơ khí chế tạo của các sản phẩm trong Công ty đạt từ 75-80%. 

"Những thiết bị chế tạo nội địa bao giờ cũng có giá thành thấp hơn thiết bị ngoại nhập, do tiết giảm được nhiều chi phí về vật tư, nhân công, vận chuyển... Đây cũng là một trong những lợi thế cạnh tranh của các sản phẩm cơ khí nội địa trong bối cảnh ngành than đang tích cực tiết giảm chi phí đầu tư, từ đó giảm giá thành hòn than trên thị trường" - ông Mai Ngọc Thạch, Phó Trưởng ban Cơ điện - Vận tải TKV cho biết thêm.