Có cần bổ sung vitamin và khoáng chất thường quy cho trẻ?

Việc thường quy bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ em là không cần thiết đối với những trẻ khỏe mạnh đang phát triển bình thường, có chế độ ăn đa dạng thực phẩm, có tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời...

Lạm dụng bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ xảy ra phổ biến

Không chỉ ở Việt Nam, phụ huynh trên thế giới cũng lạm dụng vitamin và khoáng chất cho trẻ.

Trong một cuộc khảo sát về thói quen ăn uống ở trẻ nhỏ và trẻ trước tuổi đến trường tại Mỹ thấy rằng: Nhiều trẻ em được bổ sung chế phẩm có hàm lượng vitamin A, kẽm, folate quá mức cần thiết. Trong một cuộc khảo sát quốc tế khác, việc bổ sung vitamin và khoáng chất đã đóng góp vào việc làm gia tăng lượng vitamin A, C, sắt, kẽm, đồng, selenium, và acid folic ở trẻ từ 2 - 18 tuổi.

Bình thường, nếu phụ huynh mong muốn bổ sung cho trẻ một loại multivitamin + khoáng chất với liều khuyến cáo chuẩn có thể cũng không gây hại gì. Tuy nhiên, nếu hàm lượng vitamin và khoáng chất có dư trong cơ thể, lại có thể tương tác với các thuốc - khi trẻ phải dùng thuốc để chữa bệnh.

Do đó, một liều lớn các vitamin hay liều của các chất dinh dưỡng khác nếu vượt quá mức độ khuyến cáo cho phép mỗi ngày nên được tránh vì tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc. Việc bổ sung các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là các viên kẹo nhai cho trẻ em cần lưu ý để xa tầm với của trẻ.

Khi nào trẻ cần bổ sung vitamin và khoáng chất?

Vitamin và khoáng chất có thể chỉ định cho những trẻ em có nguy cơ về dinh dưỡng bao gồm:

• Trẻ bị bỏ rơi hoặc sống trong môi trường thiếu thốn.
• Trẻ biếng ăn hoặc chế độ ăn không cân đối.
• Trẻ bị ngộ độc chì.
• Trẻ chậm tăng trưởng.
• Những trẻ không tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời và/hoặc không được cung cấp đủ vitamin D.
• Những trẻ chỉ ăn/uống sữa bò và/hoặc các sản phẩm từ sữa bò không giàu vitamin D.
• Những trẻ có bệnh mạn tính làm ảnh hưởng tới sự hấp thu dưỡng chất. Ví dụ trẻ bị bệnh gan làm không hấp thu được mỡ nên được bổ sung các vitamin tan trong mỡ như A, D, E, K. Những trẻ bị thiếu máu huyết tán thì nên được bổ sung acid folic.

Ngoài ra, những trẻ đang cố gắng giảm cân hoặc có một chế độ ăn kiêng quá khắt khe. Ví dụ những trẻ ăn chay trường (tránh tất cả các chế phẩm từ thịt, trứng, sữa, chế phẩm từ sữa) thì nên được cung cấp vitamin B12, sắt, vitamin D…

Như vậy, việc phụ huynh chăm sóc con và sốt sắng bổ sung vitamin và khoáng chất hằng ngày cho trẻ là không cần thiết. Đôi khi, chỉ dư thừa môt loại vitamin hoặc khoáng chất nào đó trong cơ thể, cũng đều không tốt cho sức khỏe của trẻ.

Do đó trước khi muốn bổ sung các vitamin và khoáng chất, phụ huynh cần xem xét chế độ ăn uống và theo dõi sự phát triển của trẻ. Nếu muốn bổ sung vi chất cho trẻ, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng.