Chính phủ liên minh của Na Uy sụp đổ vì bất đồng về chính sách năng lượng

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, Đảng Trung tâm của Na Uy đã tuyên bố rời khỏi chính phủ liên minh ngày 30/1 sau những bất đồng về việc thông qua các chính sách năng lượng của Liên minh châu Âu (EU), khiến Đảng Lao động trung tả sẽ phải một mình điều hành chính phủ 8 tháng trước bầu cử.

Tuyên bố của Bộ trưởng Tài chính Trygve Slagsvold Vedum, đại diện Đảng Trung tâm, khiến Thủ tướng Jonas Gahr Store mất đi đối tác liên minh duy nhất và 8 trong số 20 thành viên trong nội các của ông, bao gồm các bộ trưởng quốc phòng, tài chính và tư pháp.

Đảng Lao động, nắm quyền từ năm 2021, hiện có thể tự mình lãnh đạo chính phủ cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo được tổ chức vào tháng 9 tới nhưng không chiếm thế đa số trong Quốc hội và thua kém các đảng cánh hữu trong các cuộc thăm dò ý kiến cử tri.

Na Uy, thành viên NATO, không phải là một phần của EU nhưng Đảng Lao động muốn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với EU, một phần là do những lo ngại về một cuộc chiến thương mại giữa châu Âu và Mỹ.

Phát biểu với báo giới ngày 30/1, Thủ tướng Store cho biết: "Điều đó sẽ tạo ra sự nghi ngờ về độ tin cậy của thỏa thuận (với EU) vào thời điểm mà theo tôi, nó quan trọng hơn bao giờ hết".

Đảng Lao động được cho là muốn áp dụng các chỉ thị của EU về tiêu thụ năng lượng tái tạo, hiệu suất năng lượng trong các tòa nhà và tăng hiệu quả năng lượng tổng thể.

Trong khi đó, Đảng Trung tâm phản đối cả 3 chỉ thị, mà họ cho rằng sẽ làm xói mòn quyền tự chủ của Na Uy, và từ lâu đã nói rằng nước xuất khẩu điện và khí đốt Na Uy nên tìm cách giành lại quyền quản lý từ EU.

Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Vedum nêu rõ: “Kết luận đối với chúng tôi là Đảng Trung tâm không muốn trở thành một phần của tiến trình này. Chúng tôi muốn giành lại nhiều quyền kiểm soát quốc gia hơn".

Na Uy là một phần của Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA), cho phép dòng người, hàng hóa, dịch vụ và vốn lưu chuyển tự do giữa EU và các quốc gia ngoài EU là Na Uy, Iceland và Liechtenstein. Để duy trì mối quan hệ hiện tại với EU và đảm bảo sân chơi bình đẳng cho các ngành công nghiệp của mình, Na Uy đã thông qua nhiều quy định của EU trong nhiều thập kỷ trong khi hầu như không có tiếng nói nào trong việc xây dựng chúng.

Hai phần ba lượng hàng hoá xuất khẩu của Na Uy là sang EU và Đảng Lao động cho biết lời đe dọa áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại xuyên Đại Tây Dương khiến việc duy trì mối quan hệ EEA và thực hiện các định hướng từ Brussels được cho là ngày càng trở nên cần thiết.