Cách ‘bộ trưởng’ Elon Musk cắt giảm chi phí tại các công ty riêng

Đồng phụ trách Bộ Hiệu quả Chính phủ - Elon Musk nổi tiếng với những chính sách cắt giảm mạnh tay nhằm tiết kiệm chi phí tại các công ty riêng, bao gồm SpaceX, Tesla và X.

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã mời Elon Musk đồng lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ để giảm chi tiêu của chính phủ cùng với doanh nhân Vivek Ramaswamy.

Tại các công ty như X, Tesla và SpaceX, Musk nổi tiếng với văn hóa làm việc quyết liệt và cắt giảm chi phí mạnh mẽ.

Một lãnh đạo lâu năm của Tesla, người vừa nghỉ việc vào tháng 8, viết trên LinkedIn rằng làm việc ở đó là trải nghiệm "phi thường" nhưng "không dành cho người yếu tim".

Chấm dứt chính sách làm việc từ xa, bỏ bữa trưa miễn phí

Vài tuần sau khi mua lại Twitter (hiện là X), Musk gửi một email vào 2h30 sáng, hồi tháng 11/2022, thông báo chấm dứt chế độ làm việc từ xa vì "con đường phía trước rất gian nan và đòi hỏi làm việc cường độ cao để thành công".

Ông còn yêu cầu nhân viên trả tiền cho bữa trưa văn phòng vốn miễn phí, nhắc đến tuần làm việc 80 giờ.

Cũng trong tháng đó, Musk đã sa thải khoảng một nửa trong số khoảng 7.500 nhân viên của Twitter.

Trong email gửi lúc nửa đêm, ông ra tối hậu thư cho người ở lại: hoặc làm việc cần mẫn hoặc bị sa thải và nhận bồi thường ba tháng lương.

Khi các nhân viên Twitter chỉ trích Musk trên mạng và trong các tin nhắn nội bộ của Slack, Musk đuổi việc họ.

Sa thải 10% nhân sự Tesla lúc nửa đêm

Cuốn sổ tay công việc của Tesla đặt ra tiêu chuẩn rất cao với nhân viên, chẳng hạn phải tự lực, làm mọi thứ có thể để giải quyết vấn đề, kể cả trực tiếp liên hệ với Musk.

“Công việc số 1 của bạn – và của mọi người – là làm cho công ty này thành công… Nếu thấy cơ hội cải thiện cách chúng ta làm việc, hãy nói ra ngay cả khi nó nằm ngoài phạm vi trách nhiệm của bạn… Những ý tưởng tốt chẳng có nghĩa lý gì nếu giữ nó cho riêng mình”, trích sổ tay công việc Tesla.

Năm 2018, Musk cho biết đã ngủ trên ghế dài và sàn nhà máy của Tesla nhiều đêm trong khi công ty tăng cường sản xuất mẫu sedan Model 3. Lý do ông đưa ra là muốn mình khổ sở hơn bất kỳ ai khác trong công ty.

Tại Hội nghị đầu tư Baron thường niên năm 2022, Musk chia sẻ đã sống tại các nhà máy của Tesla ở California và Nevada "trong ba năm liên tiếp" để truyền cảm hứng cho nhân viên "cống hiến hết mình" và cho họ thấy rằng ông cũng đang làm việc chăm chỉ.

Vào tháng 4, Tesla thông báo sa thải 10% nhân viên để cắt giảm chi phí trong email gửi lúc nửa đêm. Trước đó, hãng xe điện báo cáo doanh thu giảm 8,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đuổi việc nhân viên SpaceX để tinh gọn bộ máy

Năm 2019, Musk đã sa thải 10% nhân viên SpaceX trong nỗ lực "trở thành một công ty tinh gọn hơn”.

Vincent Peters, cựu nhân viên của SpaceX, mô tả văn hóa làm việc ở đây là "hiệu quả tàn nhẫn", nơi mọi người được khuyến khích rời khỏi các cuộc họp mà họ không được tăng thêm giá trị.

Ông kể lại việc một khách hàng chính phủ mang theo slide 50 trang đến thuyết trình và chỉ sau 6 slide, 75% người trong phòng đã bỏ ra ngoài. Sau đó, vị khách phải “tua nhanh” đến 5 trang cuối.

Jim Cantrell, cựu Phó Chủ tịch phát triển kinh doanh của SpaceX vào đầu những năm 2000, cho biết nếu cùng tầm nhìn với Musk và miễn nhiễm trước một ông chủ đòi hỏi cống hiến tất cả thời gian, suy nghĩ, làm việc với Musk sẽ là trải nghiệm rất thú vị.

Ngoài ra, SpaceX cũng nỗ lực xây dựng hệ thống tên lửa có thể tái sử dụng hoàn toàn để giảm 10 lần chi phí phóng.

Vào tháng 10, trong chuyến bay thử nghiệm thứ năm của tên lửa Starship, tên lửa đẩy Super Heavy đã bay thành công trở lại địa điểm phóng, đánh dấu bước tiến lớn trong việc giảm chi phí du hành vũ trụ.