Ăn rau sống, ăn thô sao để không nhiễm ký sinh trùng?

Thói quen ăn rau sống, hay ăn thô (thực phẩm không qua chế biến) có thể làm tăng nguy cơ nhiễm giun sán nếu không đảm bảo nguồn gốc, không được rửa kỹ.

Mới đây, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới (TP.HCM) thông tin trong 3 tháng đầu năm 2023 đã tiếp nhận thăm khám và điều trị 172 bệnh nhân đến từ 24 tỉnh, thành bị áp xe gan do sán lá gan lớn. Nguyên nhân được xác định là tất cả đều có thói quen ăn rau sống.

Đáng chú ý, trong số bệnh nhân này có hai ca áp xe gan do sán lá gan lớn và ba trường hợp diễn tiến nặng, nhập viện trễ, nguy cơ áp xe bị vỡ.

Rau xanh luôn được các bác sĩ, chuyên gia khuyến cáo cần phải tăng cường trong khẩu phần ăn. Tuy nhiên, việc ăn rau xanh, đặc biệt rau sống cũng có thể nhiễm các loại giun sán như những trường hợp nêu trên.

Vậy ăn rau sống như thế nào để có lợi cho sức khỏe, không nhiễm các loại ký sinh trùng, đặc biệt phương áp ăn thô (ăn uống trực tiếp các loại thực phẩm không qua chế biến, đun nấu) vẫn được nhiều người chuộng?

Bác sĩ CKI Đinh Trần Ngọc Mai (khoa dinh dưỡng - tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) cho hay một chế độ ăn lành mạnh ngoài việc cung cấp đầy đủ các chất đạm, béo và tinh bột với tỉ lệ hợp lý thì không thể không nhắc đến vai trò của rau củ trong khẩu phần ăn hằng ngày.

Rau củ là nguồn dinh dưỡng quan trọng chứa các loại khoáng chất, vitamin và chất xơ. Khoáng chất và vitamin giúp duy trì quá trình hấp thu và chuyển hóa các chất dinh dưỡng. Chất xơ giúp giảm lượng cholesterol trong máu và làm giảm nguy cơ các bệnh tim mạch, đái tháo đường.

Ngày nay phương pháp ăn thô trở thành trào lưu. Đây là phương pháp ăn uống trực tiếp các loại thực phẩm không qua chế biến, đun nấu.

Bên cạnh những lợi ích như hạn chế được gia vị, chất béo từ dầu mỡ, tăng cường dùng đạm thực vật, phương pháp ăn này tiềm ẩn nhiều tác hại nếu không được áp dụng đúng cách.

Đặc biệt, các loại rau xanh trong chế độ ăn này nếu không được rửa kỹ, đặc biệt các loại rau trồng dưới nước như rau đắng, rau cần nước, ngó sen, ngó súng… chứa nhiều loại ký sinh trùng gây bệnh nguy hiểm như sán lá gan.

"Do đó khi sử dụng rau ăn sống nên lựa chọn rau có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo xuất xứ. Trước khi ăn cần rửa kỹ dưới vòi nước chảy nhiều lần, ngâm qua nước muối hoặc các loại dung dịch rửa rau giúp loại trừ phần nào ký sinh trùng gây hại", bác sĩ Mai khuyến cáo.

Bác sĩ Mai cho biết thêm, việc áp dụng phương pháp ăn thô lâu dài có thể gây thiếu hụt một số chất dinh dưỡng như chất đạm, béo, canxi và sắt.

Đối với các đối tượng như trẻ em, người có bệnh lý nền, suy dinh dưỡng, béo phì không nên áp dụng chế độ ăn này. Khi áp dụng ăn thô cần chú ý đến quá trình chọn lựa cũng như làm sạch, bảo quản thực phẩm đúng cách.